روزنامه بهاردر دنیا رسم است رقبای حاضر در کارزارهای انتخاباتی، سعی در جلب آراء مردم دارند که خواسته غیر طبیعی و نامعقولی نیست.  تمامی رقبا برای جذب این آراء شعارهایی می‌دهند که یا سرشار از باید‌هاست، بدون آن که راهی عملیاتی برای تحقق آن ارائه کنند و یا دربرگیرنده نقشه راه هایی ملموس است که نشان از تجربه و عملگرایی آنان دارد. مواردی مانند «فقر را باید از بین برد» ، «وضعیت فعلی شایسته کشور و مردم ما نیست» شعارهایی دلنشین و درستند که برای شنیدن آن‌ها لازم نیست پای رسانه‌های صوتی و تصویری یا سخنرانی نخبگان نشست، تنها با ایستادن در صف نان، می‌توان از زبان مردم عادی هم شنید و این حدیثی است که بر سرهر بازاری هست و لذا بیان آن خبرگی و نخبگی نمی‌خواهد، بلکه آنچه از یک رجل سیاسی انتظار می‌رود، آن است که برای از بین بردن فقر یا ایجاد اشتغال، دست‌کم رئوس برنامه هایش را بیان کند. این عین واقعیت است که افزایش اشتغال در شرایط کنونی کشور، با توجه به‌ترکیب سنی جمعیت، که بخش مهمی از آن را جوانان تشکیل می‌دهند، ضرورتی انکارناپذیر است و حتی اگر در دوره چهار ساله پیش رو، یک رئیس جمهور فقط یک کار انجام دهد و آن کاهش نرخ بیکاری به عددی تک رقمی باشد، باید برای وی مجسمه طلای بزرگی ساخته شود. بر این اساس، باید از هر برنامه‌ای برای افزایش اشتغال  استقبال کرد، اما نکته این است که باید آگاهانه عملی بودن برنامه را نیز بررسی کرد. این نوشته در پی آن است تا به نامزدهای محترم ریاست جمهوری و مشاوران اقتصادی و اجرایی آنان یادآوری نماید که آرزو با واقعیت و عمل در عرصه اقتصاد فرق دارد. لذا اگر اشتغال را نه به عنوان شعاری برای کسب رأی بیشتر، بلکه به عنوان برنامه‌ای برای خدمت راستین به کشور و ملت شریف ایران مورد توجه قرار می‌دهند، واقع بینی کارشناسانه را در پای کلی گویی غیرحرفه‌ای قربانی نکنند. بر اساس آنچه در اقتصاد تجربه شده، در سراسر جهان، ایجاد هر شغل به سرمــایه‌گـــذاری و تخصیص منابعی نیاز دارد که کم‌ترین مقدار آن پنجاه تا شصت و پنج هزار دلار است. بر این اساس برای ایجاد یکصد هزار شغل، باید حداقل پنج میلیارد دلار، برای یک میلیون شغل پنجاه میلیارد دلار سرمایه گذاری لازم است که در حدود ۱۹۰ هزار میلیارد تومان، یعنی رقمی نزدیک به دو برابر صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز کشور در بودجه سال جاری است. بر این اساس، تکلیف سرمایه‌گذاری لازم برای ایجاد یک و نیم میلیون شغل سالانه روشن است که  بالغ بر نصف منابع بودجه عمومی دولت بوده و یا باید از محل منابع داخلی تأمین گردد و یا منابع خارجی. و این دقیقاً نکته‌ای است که باید نامزدهای ذیربط، محل و چگونگی تأمین آن را تبیین کنند. منتقدین عملکرد دولت کنونی، باید روشن سازند که برای تأمین بیش از ۲۸۵ هزار میلیارد تومان رقم قابل سرمایه گذاری از داخل کشور چه برنامه عملیاتی متفاوتی از آنچه دولت در پیش گرفته است دارند. دولتی که با وجود در پیش گرفتن ریاضت اقتصادی برای اعمال اصلاحات ساختاری در اقتصاد - که نتایج ملموس قابل تقدیری نیز داشته است- هنوز با کسری بودجه قابل توجهی دست به گریبان است. اگر هم اشتغال مورد نظر خود را از محل تأمین منابع خارجی می‌خواهند ایجاد کنند، چگونگی آن را بیان دارند تا مشخص گردد که آیا به‌جز راهی که دولت یازدهم برای نتش زدایی بین المللی و گفتگوی قدم به قدم و پیگیری  جدی  برای بهره برداری از دستاوردهـــای برجام پیش گرفته است راه دیگری را‌ترسیم کرده اند؟ خوشبختانه تجربه گران قیمت هشت ساله دولت پیشین گویای آن است که راهی به‌جز آنچه دولت روحانی در عرصه بین المللی در پیش گرفته است، به نتیجه‌ای رضایت بخش منتهی نمی‌شود. جفا در حق مردم  نائب رئیس کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران ضمن ارزیابی شعارهای اقتصادی برخی کاندیداهای ریاست جمهوری از جمله افزایش یارانه‌ها و ایجاد پنج میلیون شغل، گفت: شعارهای پوپولیستی که بر مبنای عدم مشارمت مردم در اقتصاد و صرفا پرداخت پول و یارانه بیشتر باشد، جفا در حق مردم است. حمیدرضا صالحی در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: معمولا شعارهایی که در انتخابات‌ ما مطرح می‌شود، متاسفانه بر مبنای جریان عوام‌گرایی و پوپولیستی است. وی افزود: موضوع ایجاد شغل مطمئنا امکان پذیر است اما باید این مسئله را هم در نظر گرفت که زیرساخت‌های اقتصاد ایران که در ۱۰ سال گذشته آسیب دیده، زمینه را برای ایجاد شغل کمتر کرده است. البته در چهار سال گذشته‌ترمیم‌هایی صورت گرفته است، روابط بین الملل مناسب‌تر شده و توانستیم زمینه آوردن سرمایه‌گذاری خارجی  که عامل اصلی برای ایجاد شغل به حساب می‌آید را فراهم کنیم. وی درباره ضرورت‌های افزایش اشتغال در جامعه ادامه داد: باید از درآمدهای نفتی برای ایجاد شغل استفاده شود و از همه مهم‌تر فضای کسب و کار را بهبود ببخشیم. نیاز است که زمانی را در نظر بگیریم تا بتوان زیرساخت‌ها را آماده و تورم را کنترل کنیم و پیشران‌های عبور از رکود را اجرایی کرد تا در نهایت شرایط از هر لحاظ برای یک خیزش اقتصادی آماده شود. صالحی با بیان اینکه فضای فعلی کسب و کار بعد از دولت یازدهم به سمت بهبود حرکت کرد، عنوان کرد: در دولت‌های نهم و دهم عقب ماندگی‌های اقتصادی زیادی به وجود آمد. درآمدهای نفتی آن طور که باید صرف زیرساخت‌های اقتصادی نشد و سرمایه‌گذاری در صنعت برق و انرژی صورت نگرفت که نمونه آن را امروز در معضل گرد و غبار و هوای خوزستان می‌بینیم.  ۵ میلیون شغل؟ وی تصریح کرد: اینکه امروز شعارهای عوام‌فریبی برای رای آوردن داده شود واقعا جفا کردن در حق مردم است. باید با مردم صادقانه و رو راست صحبت کرد. باید شرایطی فراهم شود که همه مردم در اقتصاد مشارکت کنند.  در شرایطی که از هر سه نفر یک نفر در اقتصاد مشارکت دارند چطور می‌توان پنج میلیون شغل ایجاد کرد؟ یا اینکه گفته می‌شود باید به جوانان مسکن داد؟ ابتدا باید این سؤال را پرسید که آیا این جوانان نباید شغل مناسبی داشته باشند تا بتوانند قسط مسکن را بدهند؟ صالحی اضافه کرد: باید برنامه‌ای دنبال شود که درآمدها از طریق مشارمت مردم در اقتصاد افزایش یابد. هر کاندیدایی که دیدگاهش معطوف به این باشد که سرانه ملی بالا برود می‌توان به آن کاندیدا فکر کرد. دیدگاهی که باید بر اساس اقتصاد غیر نفتی باشد؛ نه اینکه گفته شود نفت بیشتری می‌فروشیم و به اقتصاد پول تزریق می‌کنیم و قیمت دلار را پایین نگه می‌داریم. اینکه کاری کنیم که مردم فقط یارانه بگیرند و در اقتصاد مشارکت نداشته باشند، جفا در حق مردم است. ادعاهایی در حد جوک!  دیگرعضو اتاق بازرگانی ایران گفت: سخنان قالیباف در میان کارشناسان و فعالان اقتصادی جایگاهی ندارد و بیشتر به جوک شبیه است تا یک واقعیت اقتصادی. حمید حسینی در گفتگو با ایلنا درباره ادعای محمدباقر قالیباف مبنی بر ایجاد 600 هزار شغل با یک میلیون تن ظرفیت در صنعت پتروشیمی اظهار داشت: این سخنان و وعده‌ها نشان می‌دهد که رقبای روحانی با دست خالی به صحنه آمده‌اند و با توجه به اینکه نمی‌توانند دستاوردهای روحانی در رشد اقتصادی، کاهش تورم، فضای مجازی و اشتغال و. . . را تایید کنند به شعارهای عوام‌فریبانه روی آورده اند. ادعای اشتغال‌زایی با پتروشیمی نشان داد برنامه‌های قالیباف در چه سطحی است. وی با اشاره به اینکه این رقم ایجاد اشتغال نشان می‌دهد که این شخص کمترین شناختی از صنعت سرمایه بر پتروشیمی ندارد، افزود: قالیباف هنوز منظور از صنایع بالادست، پایین‌دست و میان دست پتروشیمی را نمی‌داند و ارتباط بین تولید در صنایع پایین دست و بالادست را درک نکرده است. حسینی تصریح کرد: در حال حاضر صنعت پایین دست پتروشیمی 6 میلیون تن تولید محصول نهایی دارد و کاملا مشخص است که چه میزان اشتغال ایجاد می‌کند. وی یادآور شد: ما در حال حاضر 50 میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی داریم که در  در تمام صنایع بالادست، میان دست و پایین دست پتروشیمی کمتر از 500 هزار شغل مستقیم و غیر مستقیم ایجاد می‌کند. حال که قالیباف متوجه گاف و اشتباه خود شده‌ به نامه‌ای که زمانی یک انجمن صنفی نوشته استناد کرده که ادعا کرده بود با وجود سرمایه‌گذاری، تکنولوژی و بازار در صنعت پلیمر می‌توان 30 هزار شغل ایجاد کرد و این در حالی است که همین شخص آمار رسمی مرکز آمار، گمرک و بانک مرکزی را زیر سؤال می‌برد و می‌گوید مردم ایجاد اشتغال و تاثیر برجام را احساس نمی‌کنند.  پارادوکس‌های ایجاد اشتغال وی با اشاره به اینکه قالیباف برای تبرئه خودش از اشتباه به آمار یک انجمن صنفی استناد می‌کند، تاکید کرد: شما که آمار رسمی کشور را انکار می‌کنید چگونه به نامه انجمن صنفی استناد می‌کنید؟ حسینی بیان کرد: این‌گونه سخنان در میان کارشناسان و فعالان اقتصادی جایگاهی ندارد و بیشتر به جوک شبیه است تا یک واقعیت اقتصادی و بیشتر این اشخاص را بی اعتبار می‌کند تا اینکه به جذب رای کمک کند. وی خاطرنشان کرد: حتی اگر صنعت پتروشیمی چنین توانی داشته باشد مصرف داخل کشور محدود است. بنا بر این باید بازار خارجی داشته باشیم. جریانی که در سیاست خارجی تنش ایجاد می‌کند چگونه ادعا می‌کند برای صنعتی که دانش فنی، توان مالی و بازار کافی برای فروش می‌خواهد، سرمایه گذاری کرده و 4 میلیون شغل ایجاد کند؟ این سخنان پارادوکس هایی است که این افراد در آن گرفتار شده‌اند و چون چیزی برای عرضه ندارند، به آمار و ارقامی روی می‌آورند تا خودشان را ناجی ملت جلوه دهند. وی اظهار داشت:  قالیباف هیچ برنامه‌ای برای عملیاتی کردن اهدافش ندارد بنا بر این به بیان اعداد و ارقام بدون اینکه نحوه اجرای آن را بداند، روی آورده است.