قوه قضاييه بايد حاكم بين طرفين دعوا باشد/ دستگاه قضاء بايد مردم را به اجراي عدالت قانع كند

به گزارش خبرنگار سياسي خبرگزاري شبستان، حجت الاسلام و المسلمين حسن خميني، توليت آستان مطهر امام خميني(ره) بعدازظهر امروز (٩ آذرماه) در اولين سالگرد ارتحال آيت الله موسوي اردبيلي كه در كانون توحيد برگزار شد ضمن گراميداشت ياد و خاطره آيت الله موسوي اردبيلي اظهار داشت: در خصوص شخصيت اين عالم رباني مي توان جوانب مختلف از حيات شان را مورد بررسي قرار داد، هم مقطع نمو ايشان در اردبيل و تحصيل و هم هجرت ايشان به قم و حضورشان در تهران جزء مقاطع مهم حيات ايشان محسوب مي شود. وي ادامه داد: ايشان در تهران به شوراي عالي انقلاب رفتند و سپس در امر پيروزي انقلاب مبارزات زيادي كردند، بعد از پيروزي انقلاب ايشان به رياست دستگاه قضاء منصوب شدند و بعد از پايان حضور در اين دستگاه به زعامت شيعه در قم رفتند و اين دو برهه ي تاريخي نقطه عطف زندگي اين عالم وارسته است. توليت آستان مطهر امام خميني(ره) تاكيد كرد: مهم ترين بخش زندگي ايشان كه به فضاء كشور كمك كرد حضور اين عالم در پيروزي انقلاب و دستگاه قضاء بود، از ديدگاه مرحوم آيت الله موسوي اردبيلي دستگاه قضايي تنها متصدي اجراء عدالت در جامعه نيست، در واقع اجراي عدالت مسئوليت دستگاه قضاء هست اما تنها وظيفه اين دستگاه نيست. يادگار امام راحل يادآور شد: آنچه براي آيت الله موسوي اردبيلي مهم به شمار مي رفت اين بود كه علاوه بر اجراي عدالت جامعه را قانع كند كه حكم اجرا شده براساس عدالت بوده است، اصولا بحران ها از آنجايي آغاز مي شود كه قاضي بگويد ما كاري به كسي نداريم و تنها وظيفه ما برقراري عدالت است، در واقع عدالت برقرار كردن درست است اما اينكه به مردم بفهمانيم كه احكام يك راي براساس عدالت در حال اجراء است خيلي مهم مي باشد. حجت السلام و المسلمين خميني(ره) افزود: وظيفه قاضيان و متصديان امر قضا اين است كه به گونه اي عمل كنند كه مردم حكم را بپذيرند، اصلا برهمين اساس هئيت منصفه شكل مي گيرد، دادگاه بايد قابل پيش بيني باشد و آيين دادرسي براي اين است كه حكم قابل پيش بيني باشد، وقتي يك نفر در دادگاهي حضور پيدا مي كند نمي داند كه چگونه بايد بفهمد كه مجرم نيست و چگونه مي تواند اين امر را به قاضي ثابت كند، از سوي ديگر طرف نمي داند براي چه جرايمي چه حكمي صادر مي شود. وي ابراز داشت: اينكه شما به گونه اي عمل كنيد و قانوني بگذاريد كه براساس آن چگونه حكمي صادر شدن مشخص شود يك نكته حائز اهميت است، پيامبر مي فرمايند" هميشه از روش هاي عقلايي براي تصميمات خود استفاده كنيد"، در واقع پيامبر اكرم(ص) از علم خدايي خود استفاده نمي كند و براساس قوائد عقلايي رفتار مي كند و تصميم مي گيرد. توليت آستان مطهر امام خميني(ره) با بيان اينكه رويه آيت الله موسوي اردبيلي در دستگاه قضاء اين بود كه ابتداء آيين دادرسي اعمال بشود، خاطرنشان كرد: در اين خصوص بايد به يك خاطره اشاره كنم، يكي از نقاط مثبت زندگي امام راحل سندي است كه هيچگاه منتشر نشده است، يك قاضي به خدمت امام مي رسند و مي گويند ما شخصي را شنود كرده ايم كه براساس آن يك سري اطلاعات بدست آورده ايم، در نوار جوان روبه امام مي گويد اي امام ما پاسدار خون شهدا هستيم شما هم پاسدار خون شهداء باشيد، امام راحل در اين جلسه مي فرمايند" اين اطلاعات تنها يك صوت در نوار است و شما نمي دانيد او در چه شرايطي اين موضوع را گفته و درست نيست در زندگي شخصي ديگران رصد كنيد". يادگار امام راحل ابراز داشت: وحدت رويه قضايي و آيين دادرسي به ما كمك مي كند كه بدانيم چه عملي را انجام بدهيم مجرم هستيم و چه اقدامي جرم نمي باشد، در وهله بعد قانون بايد به ما كمك كند كه ما بدانيم كه عدالت برقرار شده است يا خير، اقناع جامعه يكي از وظايف مهم دستگاه قضاوت در دنيا ما است و اين امر در رويه آيت الله موسوي اردبيلي وجود داشت، براي مثال در خصوص پرونده بني صدر ايشان چندين خطبه را مي خوانند به گونه اي كه جريان مقابل هم مي پذيرند. حجت الاسلام و المسلمين خميني بيان كرد: آنچه ما به عنوان درس از مرحوم آيت الله موسوي اردبيلي بايد ياد بگيريم اين است كه دستگاه قضايي بايد در كنار اجراي عدالت به اقناع جامعه مبني بر اجراي عدالت بپردازد. وي در ادامه تصريح كرد: نكته ديگر در زندگي آيت الله موسوي اردبيلي اين است كه ايشان معتقد بودند دستگاه قضاء حاكم بين طرفين دعوا است حتي اگر يك طرف آن حكومت باشد، يعني حتي در دعواي بين مردم و بخش بزرگي از حكومت بايد دستگاه قضاء حاكم طرفين باشد، براي نمونه در يكي از دعواي زمان جنگ يكي از اهالي خرمشهر از امام راحل شكايت كردند با اين طرح دعوا كه امام شما به ما گفتيد كه در خرمشهر بمانيد و ما مانديم و خانه و كاشانه ما از بين رفت و ما ضرر كرديم، امام راحل در خصوص اين شكايت مبلغي را به طرف مقابل براي رضايت دادند، پس اين نشان مي دهد كه دستگاه قضاء بايد حاكم بين طرفين دعوا باشد. توليت آستان مطهر امام خميني(ره) توضيح داد: احساس من از دوره مسئوليت آيت الله موسوي اردبيلي اين است كه ايشان يك قوه قضاييه اي مي خواست كه بين طرفين حكم باشد و ابزار كنترلي در آن وجود نداشته باشد، ايشان تلاش مي كرد در حال اجراي قانون؛ مردم را هم براي اجراي عدالت قانع كنند. يادگار امام راحل ادامه داد: بيماري آيت الله موسوي اردبيلي متاسفانه مانع از بيان و آموزش ايشان مي شد اما كتاب هاي ايشان نشان مي دهد كه او يك فقيه داراي چهارچوب درست است كه مي توان از آن بهره لازم را برد.   حجت الاسلام و المسلمين خميني در پايان گفت: دو ضايعه دردناك ارتحال آيت الله هاشمي رفسنجاني و آيت الله موسوي اردبيلي در طول يك ساله گذشته غم بزرگي را بر دل جامعه ما گذاشت و اميد است بتوانيم بيش از پيش از تجارب اين عزيزان بهره ببريم. پایان پیام/523