داریوش احمدیانزمان زیادی تا اتخاذ تصمیم تازه برای توافق هسته‌ای از سوی دونالد‌ترامپ باقی نمانده است و این بار بر خلاف دفعات قبل احتمال خروج ایالات متحده از برجام بیشتر است.او در یک سال گذشته که از حضورش در کاخ سفید می‌گذرد به دلیل عدم همراهی کنگره آمریکا، کشورهای اروپایی و همینطور بخشی از دستگاه سیاست خارجی دولت آمریکا علی رغم میل قلبی اش نتوانست از برجام عبور کند اما ظاهرا این بار با ماجرای متفاوتی روبرو هستیم و رئیس جمهور آمریکا تصمیم دیگری خواهد گرفت.ممکن است برخی معتقد باشند که با وجود زمان باقی مانده تا پایان ضرب الاجل‌ترامپ برای آنچه رفع نقائص برجام خوانده دلیلی برای بررسی این موضوع در این روزها وجود ندارد اما واقعیت آن است که برای واکنش نشان دادن نسبت به چنین تصمیمی می‌بایست از خیلی پیشتر از این‌ها به راه حل‌های پیش رو توجه نشان داد. عبور از توافق هسته‌ای به طور طبیعی تبعات منفی برای جایگاه ایالات متحده در جامعه جهانی خواهد داشت اما این تبعات لزوما نمی‌تواند تغییری در نگاه‌ترامپ ایجاد کند زیرا او به واقع به این نتیجه رسیده است که این برجام نه تنها سبب افزایش امنیت جهانی نشده است بلکه به بحران‌های عمیق منطقه‌ای افزوده و منافع آمریکا را نیز به هیچ وجه تامین نمی‌کند و در یک کلام توافقی یکطرفه و به سود ایران است. ترامپ این بار به طرف‌های اروپایی برجام بیشتر از قبل فشار وارد آورده است تا آنان هم در اصلاح و تغییر توافق هسته‌ای ایالات متحده را همراهی کنند، برخی شنیده‌ها از احتمال تشکیل کارگروهی میان آمریکا و اتحادیه اروپا برای این موضوع نیز از همین فشارها حکایت دارد. از طرف دیگر مقامات اروپایی نیز با تاکید بر اختلافات باقی مانده خواهان مذاکرات جدی در حوزه هایی دیگر از جمله مسائل منطقه‌ای هستند که با پاسخ منفی ایران روبرو شده است. این دو مسئله که بر روی یکدیگر تاثیر متقابل دارند سبب آن شده است که برخی تحلیلگران مسائل سیاست خارجی این نظریه را مطرح کنند که احتمالا این بار دیگر از آن پاسخ صریح منفی اروپا نسبت به خروج آمریکا از برجام خبری نخواهد بود. پرسش قابل طرح در این باره آن است که واکنش ایران به این اتفاق محتمل چه خواهد بود؟ به طور کلی ما در این موضوع در میان مقامات ایرانی با دو صدا مواجه هستیم. صدایی که معتقد به کنار گذاشتن برجام در صورت خروج ایالات متحده از توافق هسته‌ای است و صدایی دیگر که معتقد است برجام تا زمانی که منافع ملی کشورمان را تامین کند چه با آمریکا و چه بدون این کشور ادامه پیدا خواهد کرد. تا پیش از انتخابات ریاست جمهوری اخیر صدای اولی بلندتر شنیده می‌شد و مقامات دولتی نیز که معتقد به ادامه برجام حتی در صورت خروج آمریکا هستند چندان اظهارنظر نمی‌کردند اما در روزهای اخیر و به عنوان یک مثال مشخص در نشست خبری اخیر رییس جمهور شاهد آن بودیم که آقای روحانی در پاسخ به سوالی در این ارتباط به صراحت اعلام کرده است که تا زمانی که منافع ملی ایران تامین شود در برجام خواهیم ماند. این تغییر نسبت به گذشته را می‌توان ناشی از رای مردم در انتخابات اخیر دانست اما به نظر می‌رسد علاوه بر اینکه دولت خود را بیشتر از قبل مورد حمایت و تایید اکثریت می‌داند وضعیت اقتصادی امروز ایران نیز در تغییر نگاه مسئولان نظام به برجام اهمیت داشته است.چه بخواهیم چه نه، وضعیت اقتصادی مردم در ایرانِ امروز به شکلی است که هر تکانه و فشار تازه‌ای می‌تواند سبب به وجود آمدن رخدادهای غیرقابل پیش بینی و خطرناک شود. به نظر می‌آید که همین وضعیت ناپایدار که به نوعی سبب افزایش فشارهای معیشتی به مردم نیز شده است سبب تغییر نگاه مسئولان و کنار گذاشتن دیدگاهی شده است که کنار رفتن آمریکا از برجام را برابر با عبور از برجام تلقی می‌کرد.