گزارشگری فوتبال بانوان، حرفه‌ای که یک بانوی شیرازی آن را فرا گرفت و برای نخستین بار در صدا و سیمای مرکز فارس به اجرا در آورد. 90 دقیقه شور و هیجان، 90 دقیقه زندگی در زمان حال، چه کسی می‌تواند فوتبال را به پدیده‌ای مردانه تعریف و منحصر کند؟ این روز‌ها تقریبا هیچکس. مستطیل سبز فوتبال جایگاهی برای رسیدن به تفاهم‌، صلح و همچنین محل تلاقی صنعت و سرگرمی و ورزش است. زنان نیز در این سال‌ها از قافله این ورزش اعجاب‌انگیز دور نمانده‌اند، آنها، هم طرفدارانی پر و پا قرص هستند و هم بازیکنانی توانمند. تا آنجا که دیگر کسی از دیدن دختری که پا به توپ است، تعجب نمی‌کند و در سال‌‌های اخیر نیز حضور زنان در لیگ برتر بانوان و همچنین حضور قهرمانانه جهانی آن‌ها در فوتسال این توانمندی و علاقه را به همگان اثبات کرده است. با تمام این احوال، هنوز چیزی کم بود، جای خالی پخش رادیویی و تلویزیونی رقابت های فوتبال و فوتسال بانوان. با ورود حامیان مالی به عرصه فوتبال و فوتسال بانوان، پای بازی‌های بانوان نیز به رادیو و تلویزیون کشیده شد،‌ اتفاقی که به رخدادی انگیزه‌بخش برای بسیاری از زنان فوتبالیست بدل شد و حالا تنها یک چیز دیگر مانده بود، خانم گزارشگر! زنانی که علاقه‌مند و آگاه به چارچوب فوتبال باشند، سابقه فعالیت ورزشی داشته باشند و از همه مهم‌تر با شور و اشتیاق بازی‌های بانوان را دنبال کنند. پیش از این، زهره هاشمی تنها زنی بود که نیمه دوم بازی استقلال تهران و صبا باتری را در 27 شهریورماه 1383 به صورت اتفاقی گزارش کرد، اعظم حبیبی نیز هفتم آذر 1396 بازی کبدی بانوان را به صورت رسمی گزارش کرد. اما 'فرنوش جعفری' گوینده رادیو فارس عنوان نخستین زن ایرانی را دارد که به صورت رسمی بازی فوتبال بانوان را در تاریخ یکم دی ماه 1396 در صدا و سیمای جمهوری اسلامی مرکز فارس گزارش کرد. او همچنین در 19مرداد جاری نخستین گزارش فوتسال بانوان را در رادیو ورزش بر روی آنتن برد و عنوان نخستین گزارشگر تلویزیونی فوتسال بانوان را نیز چهارم مهرماه جاری با گزارش بازی پویندگان فجر شیراز و ملی حفاری ایران در شبکه ورزش به دست آورد. به گزارش ایرنا، جعفری که این روز‌ها با برنامه 'از فوتبال چه خبر' حاشیه‌های فوتبالی را در رادیو فارس اجرا می‌کند، سال 1387 با نویسندگی برنامه‌های اجتماعی وارد عرصه صدا شد، خودش می‌گوید که به مرور زمان تهیه کنندگی و گویندگی آیتم و گزارشگری را هم فراگرفت و در زمان حاضر نیز مهم‌ترین کارش گزارش فوتبال و فوتسال بانوان است. جرقه ورود به دنیای گزارش فوتبال برای نخستین گزارشگر فوتبال و فوتسال بانوان ایران، از زمانی آغاز شد که جعفری در برنامه رادیویی پسین دلگشا با تهیه‌کنندگی محسن قاسم‌زادگان که همان تهیه کننده ورزشی رادیو فارس است، فعالیت می‌کرد. جعفری در این باره به خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی می‌گوید: در صدا و سیمای فارس تنها زنی هستم که همه بازی‌های فوتبال را از مسابقات لیگ داخلی گرفته تا جام‌جهانی دنبال می‌کنم و هر زمان قرار بود مسابقه فوتبالی برگزار شود، درباره بازی‌ها با تهیه‌کننده‌مان بسیار بحث می‌کردم، وضع دربی‌ها (شهرآوردها) هم همین بود، پرشورتر و پر هیجان تر و همین موضوع باعث شد من با عنوان دختری که فوتبال را می‌شناسد و دوست دارد، شناخته شوم. او که در نوجوانی، در باشگاه حجاب شیراز فوتبال را فرا گرفته بود، با آنکه بعد‌ها به خاطر درس خواندن بازی در زمین چمن را کنار گذاشت، همچنان به این ورزش علاقه دارد. این گزارشگر ورزشی رادیو با اشاره به حضور تیم بانوان منتخب فارس در لیگ برتر فوتبال، بیان می‌کند: این تیم، باعنوان تنها نماینده فارس در لیگ باید مورد حمایت اسپانسر‌ها قرار می‌گرفت و از آنجا که بازی‌های تیم، نمود بیرونی و پخش رسانه ای نداشت، کسی رغبت نمی‌کرد که با عنوان حامی مالی از آن‌ها حمایت کند. او می‌افزاید: بر این اساس وقتی مدیرکل اداره ورزش و جوانان فارس، حیدرعلی کامیاب به صدا و سیما پیشنهاد پخش رادیویی این مسابقات را داد، با موافقت مدیرکل صدا و سیما، محمد تقی سهرابی مواجه شد و بدین ترتیب وظیفه پخش رادیویی این مسابقات به معاونت صدا محول شد. جعفری با اشاره به محدودیت‌های موجود برای گزارش بازی‌های بانوان، می‌گوید: طی جلسه‌ای که مسئولان بخش ورزشی رادیو برای یافتن گزینه‌ای به‌منظور گزارش این بازی‌ها برگزار کردند، محسن قاسم‌زادگان تهیه‌کننده ورزشی که پیش از این از علایق و توانمندی‌های من در حوزه فوتبال آگاه بود، پیشنهاد واگذاری این مسئولیت را به من داد. ** ترس شیرین این گزارشگر فوتبال واکنش خود را به این پیشنهاد ناگهانی، با واژه‌های عجیب، هیجان‌انگیز، ذوق‌آور و ترسناک توصیف می‌کند و ادامه می‌دهد: از اینکه این اتفاق قرار بود برای نخستین بار به صورت رسمی در رسانه ملی رخ دهد، دچار هراس شدم؛ اما تصمیم گرفتم بر احساسم غلبه کنم و وارد میدان شوم. روند انتخاب جعفری برای گزارش بازی‌های فوتبال بانوان با محک‌زدن او در گزارش یک دقیقه‌ای یکی از بازی‌های جام ملت‌های آسیا در حضور تهیه‌کنندگان و مسئولان ورزش رادیو فارس صورت گرفت. جعفری در این باره می‌گوید: من همیشه طرفدار گزارش‌های عادل فردوسی‌پور بودم و سعی کردم با همه هیجانی که دارم آن یک دقیقه را گزارش کنم که مقبول واقع شد؛‌ البته پس از آن در جلسه‌ای توجیهی برای رفع نواقص نیز شرکت کردم و یک فایل گزارش رادیویی گرفتم و از ابتدا تا انتهای آن‌ را نوشتم تا یاد بگیرم چگونه باید یک بازی را به صورت رادیویی گزارش داد. به این ترتیب خانم گزارشگر در اول دی ماه 1396 به صورت رسمی نخستین بازی فوتبال بانوان را گزارش کرد. جعفری درباره این تجربه می‌گوید: این موضوع ریسک بزرگی برای همه محسوب می‌شد؛ زیرا فوتبال بانوان هیچوقت به صورت گزارشی ارائه نشده بود و اولین بار این اتفاق در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و در رادیو فارس توسط یک خانم گزارشگر رخ می‌داد. او درباره بازخورد‌های این بازی می‌گوید: بازخوردها بسیار عجیب، جالب و جذاب بود. در آن روز تصمیم گرفتم با لباس ورزشی وارد زمین شوم تا بتوانم با بازیکنان ارتباط بهتری برقرار کنم، برای بازیکنان بسیار هیجان‌انگیز بود که اسمشان از رسانه پخش می‌شود، بازیکنان منتخب فارس انگیزه زیادی گرفته بودند و بازی را سه بر صفر بردند. جعفری ادامه می‌دهد: بعد از تمام‌شدن بازی مربی در صدر و اعضای تیم، پشت سر او آمدند و از ما تشکر کردند، مربی گفت پخش رادیویی شما انگیزه اصلی برد بچه‌ها بود؛ افزون بر گزارش بازی، برای اولین بار دوربین خبر صدا و سیمای مرکز فارس برای بازی بانوان وارد ورزشگاه شده بود و همه گل‌های آن‌ها ثبت شد و از طریق رسانه ملی هم پخش می‌شد. انعکاس خبری این برنامه در اخبار شبکه سه سیما و همچنین کانال تلگرامی معاون امور بانوان ریاست جمهوری، معصومه ابتکار، رخ داد که تاثیر بسیاری بر ادامه روند گزارشگری این بانوی ورزشی داشت. او در این باره به خبرنگار ایرنا می‌گوید: امروز کار اصلی من دیدن فوتبال و شنیدن گزارش‌های فوتبال ایرانی و خارجی است و در عین حال بسیار مطالعه می‌کنم و سعی می‌کنم به روز باشم، هر روز سایت‌های ورزشی و حواشی فوتبال را را بررسی می‌کنم و معمولا با همکارانم تبادل نظر می‌کنیم. جعفری در مردادماه گذشته در کلاس گزارشگری فوتبال در رادیو، در اراک با عنوان تنها زن شرکت‌کننده در دوره حضور یافت و از این تجربه نیز به منزله نقطه عطفی در فعالیت گزارشگری‌اش یاد می‌کند. او می‌گوید:این دوره مخصوص آقایان بود، درواقع کسی انتظار نداشت زنی فوتبال گزارش کند؛ اما به رغم مشکلات فراوان در این دوره شرکت کردم، چون تنها زن دوره بودم خوابگاه به من اختصاص نیافت؛‌ حتی مسئولان برگزاری حاضر نشدند برای من هتل بگیرند و پیام داده بودند که بهتر است حضور این خانم لغو شود. این بانوی گزارشگر می‌افزاید:حاضر شدم خودم همه هزینه‌ها را تقبل کنم، ساعت چهار صبح روز برگزاری دوره به اراک می‌رسیدم و نمی‌دانستم وقتی در آن ساعت حتی صدا و سیما هم بسته است باید کجا روم؛‌ اما به لطف خدا به طور اتفاقی متوجه شدم خانواده یکی از دوستانم که برای دیدار دخترشان از اراک به شیراز آمده‌اند، در همان روز باز می‌گردند و آن‌ها میزبان من در سه روز دوره بودند. جعفری می‌گوید: مدرس دوره کسی بود که من اولین گزارش رادیویی فوتبال را از ایشان نوشته بودم، آقای خسرو والی زاده که گزارشگر رادیو هستند و بازی‌های جام جهانی و مسابقات لیگ برتر را ایشان گزارش می‌کنند و بسیار برایشان عجیب بود که زنی در این دوره حضور یافته؛ اما با تشویق و حمایت بسیار از حضور من استقبال کردند. او با اشاره به اینکه شرکت در این کلاس در ابتدا بسیار دشوار بود، می‌گوید: 26 نفر از حرفه‌ای‌های این رشته از نخستین دوره لیگ برتر تا امروز در این دوره حضور داشتند و فکر می‌کردم ممکن است با صحبت در کلاس، من را دست بیندازند اما خلاف تصورم، آن‌ها به پر و پا قرص ترین حامیانم بدل شدند و در آن چند روز همگی، فنون گزارشگری را به من آموزش دادند. در طول همین دوره است که رادیو ورزش برای گزارش بازی‌های فوتسال لیگ برتر بانوان با این گزارشگر تماس می‌گیرد و از آنجا که فارس دو نماینده در لیگ برتر فوتسال بانوان دارد، وظیفه گزارش بازی‌های فوتسال برای رادیو ورزش نیز برای نخستین بار در تاریخ 19 مرداد 1397 برای بازی پارس‌آرای شیراز و شهرداری رشت به این گزارشگر واگذار شد. جعفری درباره دشواری‌های گزارش بازی‌های بانوان می‌گوید: وقتی بازی‌های لیگ برتر مردان یا یورو یا جام جهانی را گزارش می‌کنید، یک عقبه بسیار قوی پشت دستتان دارید، اطلاعات بسیاری درباره بازیکنان و سابقه بازی‌ها؛ حتی زندگی خانوادگی و حاشیه‌های فوتبالی آن‌ها؛ اما درباره بانوان هیچ‌یک از این اطلاعات وجود ندارد، حتی به سختی نام بازیکنان را می‌دانید و این موضوع هم دشوار است و هم تاسف بار. به گفته این بانوی گزارشگر در همین روز‌ها است که اتفاق دیگری در عرصه ورزشی برای او رقم خورد و آن شرکت در برنامه اختصاصی فوتبال باعنوان 2020 است که در شبکه تلویزیونی ورزش برای گزارش بازی‌های فوتسال بانوان اجرا می‌شود و نخستین قسمت آن نیز چهارم مهرماه بر روی آنتن رفت. ** گزارشگری فوتبال بانوان، از تهدید تا پذیرش جعفری درباره تجربیات منحصر به فردش می‌گوید: تلاش کردم ببینم در دنیا خانم‌های گزارشگر فوتبال چه کسانی هستند، این رویداد پدیده‌ای نوظهور است که اولین واکنش‌ها به آن در همه جای جهان تمسخر و حتی در برخی کشور‌ها تهدیدات گوناگون است؛ اما بعد سیل تبریک و پذیرش رخ می‌دهد؛ البته برای من این اتفاق به گونه‌ای خوشایند رقم خورد و از همان روز اول بازخورد‌ها بسیار خوب بود. جعفری بزرگترین دشواری این کار را ترس از عدم پذیرش آن عنوان می‌کند و می‌افزاید: خوشبختانه در شبکه‌های اجتماعی شاهد پذیرش عموم بودم و مشوق‌ها و منتقدان بسیاری یافتم. این خانم گزارشگر همچنین مشکل عمده بانوان فوتبالیست و فوتسالیست را عدم حمایت و پشتیبانی کافی می‌داند و معتقد است: بسیاری از این بازیکنان بسیار توانمندند و می‌توان درصورت سرمایه‌گذاری بر آن‌ها آینده‌ای بسیار درخشان را برایشان رقم زد؛‌ اما چون حقوق و اسپانسر ندارند، بسیاری از آن‌ها در سودای رفتن‌اند. جعفری بیان می‌کند: واقعیت این است که انگیزه‌بخشی به این زنان کار دشواری نیست، انگیزه‌ آن‌ها بسیار است و همین که نامشان در رسانه‌ها برده شود،‌ می‌توانند حامیان مالی را جذب کنند. ** حمایت زنان از زنان، قفل ورزشگاه‌ها را باز می‌کند او همچنین درباره اهمیت حمایت زنان از زنان در ورزش می‌گوید: زنان باید به خاطر داشته باشند تا روزی که وارد سالن‌ها و ورزشگاه‌هایی نشوند که همجنسان آن‌ها در آن‌ها بازی می‌کنند و تا روزی‌که از ورزش بانوان حمایت نکنند، راهشان برای رفتن به ورزشگاه‌هایی که آقایان در آن بازی می‌کنند، بسته خواهد ماند. این گزارشگر ادامه می‌دهد: زنان باید گام نخست را برای خود بردارند و باور کنند به همان اندازه که فوتبال و فوتسال مردان جذاب است، بازی زنان هم زیباست و ارزش دیدن دارد و مادامی که فرهنگ فوتبال دیدن خانم‌ها در جامعه رواج یافت به سمتی می‌رویم که مسیر برای حضور خانواده‌ها در ورزشگاه‌ها هموار شود. جعفری می گوید: حرمت خانواده باعث می‌شود اتفاقات و حواشی در ورزشگاه‌ها به تدریج از بین برود و بعید نمی‌دانم در سال‌های آینده چنین اتفاقی بیفتد. مصاحبه از سیده سمیرا متین نژاد 7375/ 2027 انتهای پیام /*