به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، در چند سال گذشته راهبرد روسیه در خاورمیانه با حضور در تحولات سوریه و در دو مسیر دنبال شد. مسکو از یک سو در جبهه نظامی در کنار ایران زمینه های شکست داعش را فراهم آورد و از طرف دیگر در عرصه سیاسی و دیپلماتیک با همکاری تهران و آنکارا مجموعه گفت وگوهای صلحی را با دولت سوریه و مخالفان بشار اسد بنا نهاد که در عمل موفق تر از دیگر فرآیندهای مذاکراتی بود و توانست موفقیت های زیادی را کسب کند. پس از نقش آفرینی موفقیت آمیز کاخ کرملین در موضوع سوریه، حال به نظر می رسد امیدواری ها نسبت به قدرت چانه زنی و توان سیاسی روسیه به ویژه «ولادیمیر پوتین» بیشتر شده است. گرایش به این امر نه تنها از سوی برخی رهبران منطقه ای ابراز شده است بلکه به نظر می رسد مقام های روس نیز خود به دنبال حضوری آشکار و تاثیرگذارتر در عرصه های مختلف خاورمیانه، فراتر از موضوع سوریه هستند. **دیدار محمود عباس و پوتین براساس خبر رسانه ها برنامه ریزی شده است تا «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه و «محمود عباس» رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین گفت وگوهایی را در زمینه تحولات اخیر و تعیین وضعیت بیت المقدس برگزار کنند. گویا نمایندگان دو طرف نیز با رهبران این دو کشور دیدار کرده اند و مقدمات این امر نیز فراهم شده است. خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: قرار است روز 12 فوریه (23 بهمن) مقام فلسطینی در شهر سوچی به دیدار پوتین برود و در مورد مسائل مختلف از جمله برگزاری یک کنفرانس بین المللی به رایزنی با رهبر روسیه بپردازد. مقام های فلسطینی اعتقاد دارند حتی برای این موضوع می توان با همه طرف ها مذاکرات مستقیمی را برگزار کرد. مقام های فلسطین هدف اصلی این سفر را درخواست از روسیه برای ورود به فرایند گفت وگوهای صلح خاورمیانه عنوان کرده اند. خبرگزاری روسی «تاس» نوشت: دیپلمات های فلسطینی به روسیه اصرار می کنند تا در زمینه صلح در خاورمیانه نقش پررنگ تری را ایفا کند. آن ها همچین آمادگی خود را برای گفت وگوی مستقیم با مقامات تل آویو در زمینه بیت المقدس اعلام کرده اند. به نوشته این گزارش ، تحریک روسیه برای نقش آفرینی در گفت وگوهای صلح خاورمیانه از خواسته های اصلی محمود عباس در سفر به روسیه خواهد بود. یک دیپلمات فلسطینی با اشاره به رویکرد جدید ایالات متحده در زمینه بیت المقدس گفت که برای آن ها خط مشی ترامپ قابل پذیرش نیست و از آنجا که خواهان خارج ساختن واشنگتن از روند گفت وگوها هم نیستند به دنبال حضور مسکو هستند تا به عنوان یک شریک بین المللی در کنار فلسطینی ها قرار بگیرد. البته سفیر فلسطین در روسیه نیز عنوان داشت کشورش خواستار مشارکت روسیه، چین و برخی کشورهای اروپایی پرنفوذ در این فرایند است اما گزینه اولویت دار آن ها روسیه است تا در یک کنفرانس بین المللی به موضوع صلح در خاورمیانه پرداخته شود. به گفته «عبد الحفیظ نوفال» ایالات متحده نباید به عنوان تنها میانجی در موضوع صلح ابتکار عمل را به دست گیرد. به همین دلیل فلسطین از دیگر قدرت های بین المللی درخواست می کند وارد فرایند شوند که نقش اصلی بر عهده روسیه خواهد بود. گفته می شود مقام های فلسطینی می خواهند بی تعهدی واشنگتن نسبت به حقوق اعراب را با دعوت از قدرت های دیگر برای ایجاد موازنه در گفت وگوها جبران کنند. یادآور می شود: از بیشتر از 10 سال پیش طرحی با عنوان کوارتت (Quartet) یا چهار جانبه به اجرا در آمد که البته با گذشته زمان کم اثر و بی رمق شد. این ابتکار در سال 2002 و در مادرید اسپانیا با مشارکت ایالات متحده، اتحادیه اروپا، روسیه و سازمان ملل متحد برای صلح خاورمیانه آغاز به کار کرد. اکنون تشکیلات خودگردان به دنبال احیای الگوی مشابه آن است. ** دیدار نماینده های دوطرف در این چارچوب حتی فرستاده های دو طرف هم در مسکو و فلسطین اشغالی به دیدار یکدیگر رفته اند. فرانس پرس از دیدار فرستاده های محمود عباس با مقام های مسکو و پکن در هفته های پایانی سال 2017 خبر داد. «صالح رافت» مسئول هیات اعزامی فلسطینی ها به روسیه عنوان داشت: از نظر فلسطینی ها ایالات متحده آمریکا پس از موضع گیری اخیر در حمایت از اسرائیل، صلاحیت میانجی بودن را ندارد. را داشت. «ولادیمیر سافرونکوف» معاون نماینده روسیه در سازمان ملل در ای زمینه گفت: مسکو می تواند به عنوان یک میانجی عادل در منازعه اعراب و اسرائیل نقش آفرینی کند. حتی «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر سال گذشته پس از در دیدار با پوتین گفت که همتای روس وی خواستار میزبانی یک نشست بین المللی برای حل این منازعه است. رسانه های صهیونیستی نیز عنوان کردند: دوتن از فرستادگان روسیه چند روز قبل با عباس در رام الله دیدار و گفت وگو کردند. رئیس تشکیلات خودگران به هیات روس گفت که خواستار گسترش و تقویت روابط خود با روسیه است. وی ضمن قدردانی از حمایت های مسکو از فلسطین در عرصه های گوناگون بین المللی، بر جایگاه سیاسی روسیه در امور جهانی تاکید کرد. عباس خواستار احیای طرح چهار جانبه شد. ** استقبال روسیه از دعوت عباس برخی تحلیلگران دیدارهای چند گانه نتانیاهو با پوتین در سال گذشته را نیز نشانه ای آغاز تلاش های دیپلماتیک روسیه جهت مشارکت بیشتر در فرایند صلح تحلیل کردند. حتی چند هفته قبل نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای ششمین بار در دوسال گذشته به مسکو رفت و با پوتین دیدار کرد. وی تلاش می کند تا مقام های کاخ کرملین را هرچه بیشتر به خواسته های خود نزدیک سازد. فرانس پرس در ارزیابی سفر محمود عباس به روسیه عنوان داشت: عباس به پوتین خواهد گفت که فلسطینی ها اعتماد ندارند که دولت ترامپ قادر باشد نقش مثبت، بی طرف یا سازنده ای را داشته باشد. روابط دولت فلسطینی با کاخ سفید به ویژه در دوره ریاست جمهوری ترامپ به شدت رو به تنش رفته است. آن ها اعتقاد دارند سیاست های دولت آمریکا نسبت به فلسطینی ها در یک سال اخیر به طور آشکارا شکل دشمنی با فلسطینی ها و طرفداری شدید از اسرائیل را گرفته است. تارنمای کانادایی «گلاب اند میل» بر این باور است که روسیه هم به دنبال نقش بیشتر میانجی گری در خاورمیانه و حتی فراتر از آن برای مقابله با کاخ سفید است. شعار آخرین دور مذاکرات در سوچی روسیه «صلح برای مردم سوریه» بود. اگرچه توقف سریع درگیری ها قابل دستیابی نبوده است اما روسیه توانست با حضور در سوریه دستاوردهای گوناگونی داشته باشد. پوتین برای نخستین بار نیروهای نظامی روسی را برای عملیات به خارج از کشور خود گسیل کرد و ضمن میزبانی از چند مرحله گفت وگوی صلح، به موفقیت هایی دست پیدا کرد. در زمانی که همه نگران بودند واشنگتن چه کاری را در مورد سوریه انجام می دهد، این نیروی هوایی روسیه بود که وارد جنگ شد و عرصه را به نفع بشار اسد تغییر داد. از مدتی قبل که آمریکا درگیر مسائل داخلی و سیاست های ترامپ شده است مسکو خود را به عنوان واسطه ای پرقدرت در خاورمیانه و حتی فراتر از مرزهای آن به نمایش در می آورد. تحلیل این رسانه شناخته شده کانادایی، به صورت غیر مستقیم سوچی را با کمپ دیوید مقایسه کرد که در گذشته میزبان یکی از مهمترین گفت وگوهای صلح در خاورمیانه بود اما نتوانست به نفع فلسطینی ها کاری را انجام بدهد. حال ممکن است تلاش های ولادیمیر پوتین موفقیتی را در مسیر صلح به دست آورد و در سال های آینده نام وی به عنوان نامزد جایزه صلح نوبل مطرح شود. پژوهشم**9130 **1601**خبرنگار: حسین عباسی نسب** انتشار: شهناز حسنی ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و پژوهشی های خبری ایران و جهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید. انتهای پیام /*