به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از مسجد مقدس جمكران، حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی فرمانیان، استاد حوزه علمیه قم عصر سه شنبه، هفتم آذرماه در کمیسیون جریان شناسی و مطالعات استراتژیک موعودگرایی در مسجد مقدس جمکران به تبیین موضوع «رویکردهای فرق و مذاهب اسلامی به موضوع مهدی موعود(عج)» پرداخت و اظهار کرد: برای فهم منجی گرایی در فرق و مذاهب باید به سه مبنا توجه کرد؛ نخستین مبنا نوع نگاه فرق و مذاهب به تاریخ است که نخستین آن نگاه ادواری است؛ مذهب اهل حق و علویان در این گروه قرار دارند و مهم‌ترین ادوار را دوره امیرالمومنین امام علی(علیه السلام) می‌دانند و توجهی به مسئله مهدویت و امام زمان(علیه السلام) ندارند.   وی ادامه داد: نگاه دوم به فلسفه تاریخ، نگاه خطی است؛ نگاه اهل سنت این‌گونه است که افرادی معمولی می‌آیند و حتی ممکن است ظالم و مستکبر باشند؛ نگاه سوم به فلسفه تاریخ نگاهی است که شیعه اثنی عشری دارد که نگاه تکاملی است و هر چه جلوتر می‌رویم، کامل‌تر می‌شویم.   استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه در این نگاه همیشه در حال تکامل هستیم و دوره امامت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه) شکوفاترین دوره خواهد بود و بعد از آن هم قیامت است، ابراز کرد: نوع نگاه به مسئله خلافت و امامت دومین مبنا در فهم منجی گراییِ فرق و مذاهب است؛ در نگاه سوم به جایگاه امام در نظام هستی بستگی دارد و آیا امام فردی عادل، معصوم یا واسطه در فیض است.   فرمانیان تأکید کرد: ما هیچ مذهبی در جهان اسلام نداریم که منجی و مهدویت را قبول نداشته باشد البته هر کدام تفاسیر گوناگونی داشته‌اند.   استاد حوزه علمیه فرمانیان تصریح کرد: رویکرد دوم رویکرد پذیرش اما سکوت است؛ بسیاری از اشاعره به بحث مهدویت نپرداخته‌اند و امام را فردی عادل می‌دانند؛ بخاری و مسلم هر دو جزء کسانی هستند که مهدویت را پذیرفته‌اند اما سکوت کرده‌اند.   وی یادآور شد: رویکرد سوم پذیرش و تغییر مصداق است؛ مثلاً می‌گوید که ما حضرت مهدی(عج) را قبول داریم اما مهدی همان عیسی مسیح است و در واقع حضرت(عج) را از اهل بیت(ع) خارج کرده‌اند؛ افراد این گروه نیز در اقلیت هستند.   کارشناس مسائل مهدوی گفت: رویکرد چهارم پذیرش به عنوان یک امام عادل و معمولی و زمینی است؛ از اهل سنت، اشاعره و برخی از سوفی و زیدی‌ها از این گروه هستند که حضرت(ع) را امامی عادل و معمولی می‌دانند.   استاد حوزه علمیه قم بیان کرد: رویکرد پنجم پذیرش به معنای امامی معنوی است که بسیاری از اهل سنت نیز بر این عقیده هستند.   وی ادامه داد: رویکرد ششم پذیرش حضرت مهدی(عجل الله تعالی فرجه) و تأثیرگذاری مادی و معنوی در سطح جهانی است؛ در این تفکر شیعه و اسماعیلیه و شیخیه و برخی سوفی‌های اهل سنت قرار دارند.   استاد حوزه علمیه در پایان خاطرنشان کرد: پس مسئله مهدویت مبحثی فراگیر است اما نوع رویکرد و رویکردها متفاوت است و در قالب‌های مختلف قرار می‌گیرند. پایان پیام/9