یادداشت | بلاک چین از نگاه زاکربرگ

یادداشت | بلاک چین از نگاه زاکربرگ هر سال یک چالش جدید دارم؛ اینکه باید چیز تازه‌ای یاد بگیرم و حرف جدیدی برای گفتن داشته باشم. من از سال 2009 به بعد، تمام ایالت‌های آمریکا را دیده‌ام، حدود 590 کیلومتر راهپیمایی کرده‌ام، یک سیستم هوشمند برای خانه‌ام نصب کرده و 25کتاب هم خوانده‌ام. به جز اینها زبان مندرین چینی را هم آموخته‌ام. زمانی که من این‌کارها را می‌کردم، اقتصاد شکل و شمایل دیگری داشت و حالا دگرگون شده. آن روزها فیس‌بوک به اندازه امروز سوددهی نداشت و ما باید روی شیوه اجرای مدل تجاری‌مان تمرکز می‌کردیم. این‌روزها دوباره به همان حس و حال برگشته‌ام. جهان این‌روزها خشمگین است و آدم‌هایش از هم جدا به‌نظر می‌رسند. در چنین فضایی فیس‌بوک کار زیادی برای انجام‌دادن پیش رویش می‌بیند. من برای امسال - سال2018 میلادی- یک چالش برای خودم درنظر گرفته‌ام. می‌خواهم مشکلات جهان، دست‌کم آنهایی را که به تنهاشدن آدم‌ها مربوط می‌شود حل کنم. ما نمی‌توانیم جلوی تمام اشتباهات یا سوءاستفاده‌هایمان را بگیریم اما همین الان خطاهایی در زمینه جلوگیری از سوءاستفاده از ابزارهای فیس‌بوک می‌بینیم که تلاش خواهیم کرد آنها را به شکلی حل کنیم. ما قرار است از ابزارهای جدیدی استفاده کنیم که جلوی دخالت دیگران را در ارتباط انسان‌ها با یکدیگر بگیرد. چنین رویکردی بیشتر از آنکه یک تصمیم یا چالش شخصی باشد به رفتاری برمی‌گردد که ما باید در سازمان‌مان آن را پیاده‌سازی کنیم. ما در سال جدید با چالش‌های جدی روبه‌رو خواهیم بود که آنها را باید با کمک متخصصانی در حوزه تاریخ، شهرنشینی، فلسفه سیاسی، رسانه و حکومت در میان گذاشته و آن را با ابزاری به نام فناوری به نتیجه برسانیم. من دنبال این هستم تا گروهی از متخصصان را در حوزه‌ای که گفتم، دور هم جمع کنم و از آنها بخواهم با کمک هم دنبال راه‌حل‌های جدید بگردند. یکی از جالب‌ترین پرسش‌هایی که هم‌اکنون پیش‌روی ما مطرح است، متمرکز کردن راه‌های ارتباطی یا تمرکززدایی است. بسیاری از ما به دنیای فناوری روی‌ آورده‌ایم چون باور داریم که تمرکززدایی و بیرون‌کردن قدرت از دست عده‌ای خاص، در نهایت باعث قدرتمندتر شدن مردم می‌شود. نگاه مردم در دهه‌های 1990 و 2000 میلادی این بود که تکنولوژی می‌تواند با پخش کردن یک قدرت بزرگ - که تا آن زمان در اختیار عده معدودی بود - توازن قدرت را در دنیا به‌وجود بیاورد. امروز اما بسیاری از مردم ایمان‌شان را به آن قول و قرار اولیه از دست داده‌اند. این روزها چند کمپانی فناورانه قد علم کرده‌اند و برخی دولت‌ها با کمک آنها از شهروندان‌شان جاسوسی می‌کنند. در چنین شرایطی مردم باور دارند که فناوری برخلاف قول و قرار گذشته‌اش باعث شده قدرت در دست عده‌ای معدود قرار بگیرد؛ درصورتی‌که هدف اولیه‌اش کاملا برعکس این بود. این روزها راه‌های جدیدی برای تمرکززدایی با کمک تکنولوژی فراهم شده است. پول‌های دیجیتال که به یک سیستم قدیمی وابسته نیستند یا سیستم‌های رمزگذاری‌شده‌ جدیدی که داده‌ها و اطلاعات را به‌صورت امن منتقل می‌کنند، بخشی از راه‌حل‌هایی هستند که با استفاده از سامانه بلاک‌چین یا «زنجیره بلوکی» اجرا شده و هدفشان این بوده که به آرمان فیس‌بوک عمل کنند؛ یعنی قدرت را در دست عده زیادی از مردم پخش کنند. چالش بزرگ این است که به سختی می‌توان چنین سیستمی را کنترل کرد. به همین دلیل باید مطالعات گسترده و عمیقی در این حوزه صورت بگیرد، مزایا و معایب آن بیرون آمده و در نهایت به‌صورت یک راه‌حل فناورانه روی سیستم‌های ما پیاده شود. امسال، سالی بسیار جدی و مهم برای پیشرفت فیس‌بوک و دنیای تکنولوژی خواهد بود. امیدواریم بتوانیم با مطالعه و کار مشکلاتمان را در کنار هم حل کنیم.