بیست و هشتمین نشست سران اتحادیه عرب روز چهارشنبه گذشته (نهم فروردین) در امان پایتخت اردن برگزار شد. این نشست اما تفاوت چندانی با نشست های قبلی این اتحادیه نداشت. بعد از اجلاس سال 1976 خارطوم که عرب ها به رهبری «جمال عبدالناصر» مصری سه «نه» معروف را در برابر «مذاکره»، «صلح» و «به رسمیت شناختن اسرائیل» گذاشتند، دیگر نشست های این اتحادیه تا به امروز فاقد تاثیرگذاری حقیقی بوده و هیچ ثمره ای به دنبال نداشته است. از آن روز تاکنون نشست های اتحادیه عرب دائما در حال پس رفت بوده و تنها یک بار در سال 2002 تغییری در این وضعیت به وجود آمد. آن هم زمانی که «امیل لحود» رئیس جمهوری پیشین لبنان موفق شد «حق بازگشت فلسطینیان» به کشورشان را به عنوان یکی از بندهای اصلی ابتکار مطرح شده از سوی «عبدالله بن عبدالعزیز» ولیعهد وقت عربستان سعودی بگنجاند که خود همین مساله تا حدی اگرچه کم، توازن را به این مساله برگرداند. این ابتکار اگرچه با مخالفت و بی احترامی رژیم صهیونیستی روبرو شد و «آریل شارون» نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی گفت که ارزش این ابتکار بیش از جوهر خودکار مصرف شده در آن نیست، اما در هر صورت حق بازگشت فلسطینی ها به عنوان یکی از بندهای روتینی ابتکار در مناسبت های مختلف و همه تصمیم گیری های بعدی مطرح و تکرار می شد. این وضعت اتحادیه عرب منجر به بی اعتمادی شدید مردم کشورهای مختلف عربی به اجلاس های پی در پی اتحادیه شد و به نظر می رسد بعد از ورود عبارت «مصالحه تاریخی با دشمن صهیونیستی» در ادبیات اجلاس، این وضعیت پس رفت همچنان ادامه داشته باشد. بسیاری از ناظران طرح این عبارت را نوعی مقدمه چینی برای نمایشنامه جدیدی می دانند که فصل تازه ای از عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس را رقم خواهد زد. **عدنان منصور: اجلاس امان حرف تازه ای نداشتعدنان منصور وزیر خارجه لبنان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در بیروت تاکید کرد که اجلاس امان حرف تازه ای چه در زمینه فعالیت مشترک عربی و چه درباره مساله فلسطین و چه در خصوص مبارزه با تروریسم نداشت. منصور سخنرانی های این اجلاس را انشایی و کمتر از سطح مسئولیت های ناشی از شرایط سخت و دشوار کنونی دانست؛ به ویژه در شرایطی که منطقه شاهد ادامه تجاوزهای اسرائیلی به فلسطین و لبنان و سوریه و حضور تروریسم در سوریه و عراق و لیبی است. وزیر امور خارجه پیشین لبنان علت این مساله را در این نکته دانست که برخی رهبران عرب قصد دارند اسرائیل را از دایره نزاع خارج کرده و دشمنی ها را به سمت جمهوری اسلامی ایران سوق دهند؛ کشوری که همواره از آرمان های حق طلبانه در منطقه دفاع کرده و در کنار فلسطین، لبنان، سوریه و عراق ایستاده است. به باور منصور این مساله هرگز تحقق نخواهد یافت چون ملت های منطقه اعتماد خود را به این اتحادیه از دست داده اند؛ چرا که این اتحادیه در طول تاریخ خود هیچ سودی برای فلسطین نداشته است. وی با اشاره به طرح عبارت «مصالحه تاریخی» با اسرائیل در بیانیه پایانی گفت: هرکس گمان کرده اسرائیل صلح را خواهد پذیرفت در توهم به سر می برد. این رژیم بر اساس تجاوز و پاکسازی نژادی بنا شده و همه تلاش ها برای فیصله قضیه را رد کرده است. منصور افزود: اصرار عرب ها بر طرح مجدد ابتکار مطرح شده در اجلاس سال 2002 بیروت مایه خفت و خواری آنهاست چرا که اسرائیل همواره این طرح را رد کرده و آنها می بایست در پاسخ به این رفتار اسرائیل ابتکار خود را پس می گرفتند. تنها یک اتفاق مثبت بود که توانست صحنه تیره و تار اجلاس اخیر را کنار بزند و آن سخنرانی میشل عون رئیس جمهوری لبنان بود. وزیر خارجه سابق لبنان سخنرانی عون را شجاعانه و نمایانگر وجدان بیدار وی دانست. به اعتقاد منصور، سوال عون درباره حامیان مالی تروریسم و درخواست وی برای تغییر اهتمام به سمت فلسطین، به منزله فریادی رسا در جهان عرب و پیامی به حاکمان عربی بود و سوال هایی که پاسخ و اقدام عملی را طلب می کند. **مصطفی حمدان: سخنان رئیس جمهوری لبنان فتح بابی برای حل مشکلات جهان عرب استمصطفی حمدان دبیر کمیته رهبری جنبش ناصری های مستقل لبنان در گفت و گو با ایرنا، سخنرانی «میشل عون» رئیس جمهوری لبنان در نشست اتحادیه عرب را فتح بابی برای رهبران عرب جهت حل مشکلات از طریق گفت و گو دانست. عون به رهبران عرب هشدار داد که ایجاد راه حل برای مشکلات منطقه بدون توجه به خواسته و اراده آنها باعث خواهد شد آنها به پادویی در کنار میز مذاکرات بین المللی تبدیل شوند. حمدان خاطر نشان کرد که عون به عنوان تنها رئیس جمهوری عربی مشرق زمین در این اجلاس نسبت به قضیه فلسطین موضع گیری واضح و شفافی اتخاذ کرد و خواهان توقف ویرانگری ها و کشت و کشتار بین عرب ها و در اولویت قرار گرفتن دوباره مساله فلسطین شد. دبیر جنبش ناصری های مستقل هم درباره نامه اخیر پنج تن از رئیسان جمهوری و نخست وزیران لبنان به اتحادیه عرب که در آن انتقادهای تندی را متوجه حزب الله کرد، این نامه را همچون بمب صوتی دانست که با وجود صدای بلند، هیچ تاثیری نداشت. حمدان این بی تاثیری را ناشی از همبستگی دانست که رئیس جمهوری و نخست وزیر لبنان از خود نشان دادند. حمدان این نامه را خلاف قانون اساسی لبنان دانست و گفت: این اقدام به خاطر سرپیچی از مواد 49 و 50 و 52 قانون اساسی که حق تعامل با طرف های بین المللی و منطقه ای را انحصارا به رئیس جمهوری و نخست وزیر و هیات دولت داده، مستحق مجازات های قانونی است. وی تاکید کرد که سخنرانی تاریخی عون و حمایت همه گروه های لبنانی از آن بهترین پاسخ به کسانی بود که به دنبال ماهی گرفتن از آب گل آلود هستند.این فعال سیاسی معتقد است سخنرانی رئیس جمهوری لبنان اگرچه با استقبال بالایی در جهان عرب و لبنان روبرو شد اما هیچ پاسخی در سطح کشورهای عربی نخواهد شنید؛ به دلیل اینکه منظومه ای از منافع متبادل بین رژیم صهیونیستی و این حکومت ها که با هرگونه طرح مبتنی بر مقاومت از عبدالناصر گرفته تا جمهوری اسلامی ایران و مقاومت فلسطینی و لبنانی مبارزه می کنند، وجود دارد. برای همین نیز حمدان انتظار هیچ گونه دستاوردی از اجلاس اتحادیه عرب را ندارد به ویژه اینکه سوریه قلب تپنده جهان عرب (توصیفی که جمال عبدالناصر درباره آن به کار برد) از این اتحادیه کنار گذاشته شده است. دبیر جنبش ناصری های مستقل اجلاس اردن را بی فروغ و بی ارزش دانست و گفت: بیانیه پایانی هیچ حرفی علیه رژیم صهیونیستی مطرح نکرد و رفتار مزورانه ای درباره ابتکار عربی در پیش گرفت. به گفته حمدان، رهبران عرب نسخه «فریدمن – عبدالله» را که بند مربوط به حق بازگشت فلسطینیان به کشورشان در آن حذف شده در پیش گرفته اند. اشاره به برخی اخبار وارده دال بر اینکه این ابتکار عربی یاد شده توسط یک روزنامه نگار آمریکایی نزدیک به اسرائیل به نام «توماس فریدمن» به عبدالله بن عبدالعزیز شاه سابق سعودی پیشنهاد شد. خاورم*390*2054انتشاردهنده: محمد خواجوئی انتهای پیام /*