اهداف سیاسی و اقتصادی سفر امیر قطر به آمریکای لاتین

امیر قطر که نوامبر سال 2015 به کشورهای کوبا، مکزیک و ونزوئلا سفر کرده بود، در سفر جدید که یک هفته طول خواهد کشید، آرژانتین، پاراگوئه، اکوادر و پرو را مقصد خود قرار داده است .علاوه بر موضوع تحریم های اعمال شده علیه دوحه از سوی همسایگان، گسترش روابط دو جانبه و توسعه ارتباطات به ویژه در زمینه اقتصادی و سرمایه گذاری از مسایل مطرح در دیدارهای امیر قطر در سفر به این چهار کشور عنوان شده است . وی به همین منظور شماری از وزرای اقتصادی را به همراه دارد تا قراردادهای همکاری در زمینه های مختلف با این کشورها را به امضا برسانند.آمریکای لاتین از چند جهت برای کشور قطر حایز اهمیت است:1- اکنون که 16 ماه از آغاز بحران روابط قطر با همسایگان می گذرد، دوحه با انتخاب راهبرد صحیح توانسته ، مشکلات ناشی از تحریم ها را تا حدود زیادی رفع کند و حتی از لاک دفاعی در آمده و حملات خود را از راههای حقوقی به ویژه در سازمان ملل متحد متوجه دولت های تحریم کننده کرده است.طرح شکایت از امارات به دلیل نقض حقوق بشر و همچنین تحریم هوایی شرکت هواپیمایی 'قطر ایرویز' از جمله این اقدامات تهاجمی قطر محسوب می شود.طی یک سال گذشته مقامات قطری به ویژه وزیر خارجه و امیر این کشور با دهها سفر دیپلماتیک به نقاط مختلف جهان و دیدار با مقامات ارشد سازمان های بین المللی و حتی کشورهای حامی عربستان، نگاه ها را تا حدود زیادی به سمت کشور خود برگردانده اند .شرایط تا حدی به نفع قطر بازگردانده شده که 'شیخ احمد بن جاسم محمد آل ثانی' وزیر اقتصاد این کشور اکنون از تحریم ها به عنوان نعمت یاد می کند و می گوید: از زمان شروع محاصره قطر، صادرات 19 درصد و تجارت این کشور 16 درصد افزایش یافته است.وی همچنین به نقل از بانک جهانی گفت که رشد اقتصادی قطر در سال جاری به 2.9 درصد می رسد که سریع ترین نرخ رشد در بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس است.وزیر اقتصاد قطر در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به از دست رفتن بازار 110 میلیون نفری کشورهای عربی در اثر تحریم گفت: در عوض بازاری با 400 میلیون نفر جمعیت به روی ما گشوده شده که کشورهای ترکیه، ایران، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، پاکستان ، آسیای مرکزی و حتی آمریکای مرکزی و جنوبی را در بر می گیرد.شیخ احمد افزود که دولت قطر به دنبال فرصت های سرمایه گذاری در جنوب شرق آسیا، اروپا و بازارهای نوظهور از جمله در قاره آمریکا است.علاوه بر این قطر ضمن ایجاد ارتباط قوی و مناسب با کشورهای مهم منطقه مانند جمهوری اسلامی ایران و ترکیه، موفق شد با آمریکا که زمانی از سیاست های عربستان حمایت می کرد، قرارداد همکاریهای راهبردی امضا کند و بر اساس آن آمریکا متعهد شد این کشور را در مقابل تهاجم نظامی خارجی یاری کند.از سوی دیگر سفر به چهار کشور آمریکای لاتین که یک هفته هم به دراز خواهد کشید، ناشی از اطمینان امیر این کشور نسبت به ثبات داخلی و غیر ممکن شدن حمله کشورهای همسایه مانند عربستان در نبود او می باشد. بنابر این سفر امیر قطر به آمریکای لاتین حاوی این پیام مهم سیاسی به کشورهای تحریم کننده است که دوحه نه تنها نگرانی از بابت تحریم ها ندارد که در تلاش برای گسترش همکاریهای سیاسی و اقتصادی با سایر کشورهای جهان بدون اتکا به همسایگان سابق خود است .این اهمیت آنگاه بیشتر جلوه خواهد کرد که یک هفته گذشته مجمع عمومی سازمان ملل متحد صحنه حملات عربستان ، امارات و بحرین به قطر و تاکید آنها بر این نکته بود که قطر حامی تروریسم است و تا به شروط آنها تن ندهد تحریم ها همچنان باقی خواهد ماند، حتی اگر به 15 سال هم برسد.هدف اصلی دول چهارگانه محاصره کننده قطر به رهبری عربستان به انزوا کشاندن این کشور در زمینه های سیاسی و اقتصادی بود، حال با گذشت بیش از 16 ماه مراودات اقتصادی این کشور حاشیه جنوبی خلیج فارس با کمک ایران و ترکیه برقرار و در حال گسترش است . 2- کشورهای هدف سفر امیر قطر، در جریان تنش روابط بین قطر با عربستان ، امارات ، بحرین و مصر نه تنها جانب تحریم کنندگان را نگرفتند که با حمایت صریح یا ضمنی از قطر، بر لزوم گفت و گو برای حل اختلافات تاکید کردند.از سوی دیگر در سال های اخیر کشورهای آمریکای جنوبی که برای بهبود و توسعه وضعیت اقتصادی خود تلاش بسیاری کرده اند، همواره نیم نگاهی به کشورهای ثروتمند حوزه خلیج فارس داشته اند.جلب سرمایه گذاری خارجی یکی از اهدافی است که کشورهای آمریکای جنوبی دنبال می کنند. با توجه به وجود سرمایه های اقتصادی بالا در کشورهای عربی بویژه حاشیه خلیج فارس، آمریکای جنوبی درصدد جذب سرمایه های موجود در این کشورها برای تحرک در فضای اقتصادی خود بوده اند. بی تردید این شرایط ، فضایی را ایجاد کرده که بسیاری از کشورهای عربی نیز به دلیل برخورداری از سود بالای سرمایه گذاری در کشورهای آمریکای لاتین، از آن استقبال کرده اند. هرچند در این میان منفعت تعدادی خاص از کشورهای عربی که پول سرشاری را از فروش نفت نصیبشان می شود، بیشتر از دیگر کشورهای عربی بوده است. یکی از نکات قابل توجه دیگر میزان بالای حضور مهاجران عرب در کشورهای آمریکای لاتین است. گفته می شود 25 میلیون عرب در این کشورها زندگی می کنند که 12 میلیون آنها تنها در برزیل هستند. همین مساله زمینه بسیار بالایی را برای توسعه روابط میان کشورهای عربی و آمریکای جنوبی ایجاد کرده است.قطر می داند که اگر بخواهد در آینده شرایط بهتری داشته باشد، به جای تمرکز بر کشورهایی مانند عربستان باید چند جانبه گرایی را در دستور کار خود قرار دهد . تشکیل این نوع نشست‌های فرامنطقه‌ای، رفته رفته بلوک ‌واره‌های اقتصادی و تجاری دیگری در کنار قطب‌های صنعتی و مالی عمده دنیا (اروپا، آمریکا و ژاپن) شکل‌ می دهد که این خود می‌تواند در آینده نزدیک به چندجانبه‌گرایی سیاسی و اقتصادی در جهان منجر گردد. اگر به این مسائل، پتانسیل‌های اقتصادی، سیاسی و انسانی دو طرف را بیفزاییم، در کمتر از یک دهه شاهد ظهور نیرو‌های جدیدی در جهان خواهیم بود که قطب‌های سنتی (اروپا و آمریکا) را به چالش می کشاند. 3- طوری که نقشه سرمایه‌گذاری جهانی نشان می دهد، آمریکای جنوبی کمتر از 10 درصد جمعیت کره زمین را در خود جای داده و حدود 30 درصد منابع آب شیرین هم در این منطقه قرار دارد. این منطقه حدود 30 درصد اراضی کشاورزی مناسب برای سرمایه‌گذاری و مشارکت با دیگران را به خود اختصاص داده است.سفر امیر قطر به این کشورها یک فرصت طلایی برای جذب سرمایه گذاریهای خارجی آمریکای جنوبی محسوب می شود و قطر به عنوان بزرگ ترین تولید کننده گاز مایع در جهان و با توجه به اهدافی که برای متنوع سازی درآمدهای اقتصادی بر اساس برنامه چشم انداز 2030 دارد ، می تواند میلیاردها دلار در اقتصادی این کشورها سرمایه گذاری کند.با وجودی که کشورهای آمریکای لاتین توافق‌‌نامه‌های تجارت آزاد با اتحادیه اروپا امضا کرده‌اند و هر چند صادرات کشورهای این منطقه به چین در دهه گذشته افزایش یافته، با این حال رشد تولید در زمینه کشاورزی در آمریکای لاتین، پایین‌ترین میانگین‌ها در جهان را به خود اختصاص داده که معنایش این است که کار زیادی باید برای بهبود این بخش حیاتی از طریق جذب سرمایه‌های خارجی انجام داد.کاهش بهای محصولات غذایی طی سال‌های 2010 تا 2015 بر اساس گزارش سازمان خوار و بار جهانی وابسته به سازمان ملل(فائو)،‌ زیان‌های زیادی به کشاورزان در کشورهای آمریکای جنوبی در کوتاه مدت و بلند مدت وارد کرده که آثار آن تاکنون باقی است . این مسئله تاکیدی بر آن است که زمان برای باز شدن زمینه‌‌های سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی این کشورها فرا رسیده است .کارشناسان می گویند، عاملی که اهمیت بسیاری در تعمیق و گسترش روابط میان کشورهای آمریکای جنوبی و جهان عرب دارد، مفهوم 'جنوب' و همکاری فراگیر میان کشورهای در حال توسعه است تا به یکی از مهمترین قدرت‌های بین المللی تاثیرگذار در جهان برای توسعه تجارت و همکاری فناوری و شکستن وابستگی اقتصادی تحمیل شده از سوی کشورهای صنعتی تبدیل شود.خاورم**1508**1651 انتهای پیام /*