محمود مصدق/ آگاهی از چگونگی تولید محصولات کشاورزی و ترس از واردات و مصرف محصولات تراریخته در کشور، برخی را بر آن داشته است تا با تهیه فهرستی از محصولات تولیدی چند شرکت داخلی، کاربران فضای مجازی را به تحریم این محصولات دعوت کنند. موضوعی که به گفته پروفسور علی کرمی، متخصص بیوتکنولوژی و فوق تخصص مهندسی ژنتیک و از مخالفان جدی تولید محصولات تراریخته به دلیل ناآگاهی است. • وضعیت تولید تراریخته در ایران دکتر کرمی در گفت‌وگو با ما در خصوص وضعیت تولید و واردات محصولات تراریخته ایران به قدس می‌گوید: بر اساس مصوبه مجلس که به قانون تبدیل شده؛ کشت، واردات و مصرف هر نوع محصول تراریخته در کشور بدون کسب مجوز ممنوع است. یعنی در حال حاضر هیچ کدام از محصولات کشاورزی که در خاک ایران کشت می‌شود تراریخته نیست. اما برخی از دوستانی که چنین فهرست‌هایی تهیه می‌کنند تفاوت بین محصولات کشاورزی اصلاح‌ شده ژنتیکی و دستکاری شده ژنتیکی را نمی‌دانند به همین دلیل روی برچسب هر محصولی که کلمه اصلاح‌شده را می‌بینند آن را به عنوان تراریخته می‌دانند. درحالی که 90 درصد محصولات کشاورزی و دامی که مصرف می‌کنیم اصلاح‌شده هستند اما دستکاری شده یا تراریخته نیستند. • کشاورزی تراریخته در کشور نداریم کرمی ادامه می‌دهد: به هیچ وجه بذر تراریخته‌ای به صورت قانونی توسط وزارت جهاد کشاورزی و یا مراکز توزیع بذر در اختیار کشاورزان قرار نمی‌گیرد. یعنی وقتی بذر محصولات دستکاری شده ژنتیک توزیع نشود بدون شک کشت و کشاورزی تراریخته هم وجود ندارد. فقط یک مورد است که ما در آن هم تردید داریم و آن تولید پنبه تراریخته است. متأسفانه بر اساس خبرهایی که شنیدیم در دو سال اخیر کسانی که قصد توسعه کشاورزی تراریخته در کشور را دارند در سطح چندین هکتار اقدام به تولید این نوع پنبه در شهرستان ورامین، سمنان و کرمان کرده‌اند. وی ادامه می‌دهد: پس هر محصول تراریخته‌ای که در بازار و یا سر سفره مردم می‌بینیم، وارداتی است. البته بیشترین این محصولات سویاست. به عبارتی 99 تا 100 درصد سویایی که وارد کشور می‌شود تراریخته است. پس از آن به ترتیب ذرت، کلزا و پنبه قرار دارد. • مشکل از روغن‌های نباتی است به گفته کرمی آنچه موجب شده تا دست مردم چنین فهرستی ببینیم وجود روغن‌های نباتی در سفره خانوارهاست. روغن نباتی در ساخت خیلی از محصولات غذایی مثل نان و کیک استفاده می‌شود شاید میزان روغنی که در ساخت کیک آن هم به شکل صنعتی استفاده می‌شود یک دهم گرمش روغن نباتی تراریخته باشد. وی با بیان اینکه هیچ کدام از محصولات نان رضوی یا کشاورزی رضوی تراریخته نیست، تصریح می‌کند: فهرستی را که با عنوان محصولات تراریخته در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود تأیید نمی‌کنم؛ نگران کردن مردم کار درستی نیست. 99 درصد محصولاتی که در فهرست مورد نظر از آن‌ها به عنوان تراریخته یاد شده تراریخته نیستند فقط در ساخت آن‌ها از روغن نباتی استفاده شده است. بنابراین اشتباه بزرگی است اگر به صرف اینکه در ساخت یک محصول مقدار ناچیزی روغن نباتی استفاده شده، آن را تراریخته بنامیم. وی با اشاره به اینکه هیچ کدام از محصولات کشاورزی که در فروشگاه‌ها و میادین میوه و تربار عرضه می‌شود تراریخته نیستند، می‌گوید: در واقع محصولات تراریخته همان چهار موردی هستند که به کشور وارد می‌شوند. ضمن اینکه هیچ سند معتبری وجود ندارد که ثابت کند مثلاً خوردن کیک 200 گرمی که در تولیدش یک گرم روغن نباتی استفاده شده عامل بیماری است. آن چیزی که ما را نگران می‌کند خوردن مستقیم محصولات تراریخته است. • دفاع مافیا از تراریخته وی با تأکید بر اینکه مافیای تراریخته فقط برای تأمین منافع خود از تولید محصولات دستکاری شده ژنتیک دفاع می‌کند، از واردات 10 میلیون تن ذرت و سویای تراریخته در چند ماه گذشته خبر می‌دهد و می‌گوید: در پی اختلاف اقتصادی چین با آمریکا کشور چین واردات سویا از آمریکا را ممنوع کرد اما نمی‌دانم به چه دلیلی ایران اقدام به واردات این محصول از ایالات متحده کرده که هم موجب زیان اقتصادی و هم موجب نگرانی است. چون مصرف مستقیم چنین محصولاتی سلامت مصرف‌کنندگان را به خطر می‌اندازد. وی با اشاره به ضرورت آوردن عبارت «تراریخته» در برچسب محصولات تولیدی دستکاری ژنتیک شده، می‌گوید: به تازگی برچسب‌زنی در این خصوص ضعیف شده است و بعضی از شرکت‌های روغن نباتی این موضوع را رعایت نمی‌کنند. بنابراین مردم نگرانند و می‌پرسند چرا اوایل چنین می‌کردند اما یکدفعه حذف شد. وی با اشاره به اینکه 40 نوع محصول کشاورزی غذای اصلی مردم ایران را تشکیل می‌دهند که تولید داخلی هیچ کدام از آن‌ها مثل گندم، برنج، سیب‌زمینی، پیاز، گوجه و میوه‌ها تراریخته نیستند، می‌گوید: اما تقریباً همه نهاده‌های مصرفی دام‌های کشور تراریخته است ولی اینکه آیا مصرف گوشت حیواناتی که از این نهاده‌ها برای انسان خطر دارد یا خیر باید گفت هنوز یک مقاله و یا سند علمی پیدا نشده که مصرف گوشت دام‌هایی که غذایشان محصولات تراریخته است برای سلامت انسان خطر داشته باشند. وی در خصوص دلیل مدافعان تولید و مصرف محصولات تراریخته در کشور مبنی بر اینکه دنیا به خاطر افزایش روزافزون جمعیت چاره‌ای جز روی آوردن به محصولات دستکاری شده ژنتیک ندارد چون میزان تولید محصولات سالم و ارگانیک برای دهه‌های آینده پاسخگوی نیاز غذایی بشر نیست، می‌گوید: این ادعایی، کذب است. • دروغ مدافعان کرمی ادامه می‌دهد: بر پایه گزارش سازمان ملل، جمعیت دنیا حدود 7 میلیارد نفر است و میزان تولید محصولات کشاورزی اصلاح‌شده با فناوری موجود در جهان هم 4 میلیارد و 200 میلیون تن است که این رقم پاسخگوی غذای 14 میلیارد نفر است. پس بحث کمبود مطرح نیست، مدافعان تراریخته دروغ می‌گویند و آمارهای غلط می‌دهند. در واقع مشکل؛ کمبود غذای سالم برای بشر در دهه‌های آینده نیست بلکه مشکل در سوء‌مدیریت محصولات کشاورزی و توزیع غذا در کشورهاست. وی سپس به بحث چگونگی مقابله دولت و سایر دستگاه‌ها با محصولات تراریخته می‌پردازد و می‌گوید: ما همه می‌گوییم باید مطیع قانون باشیم. قانون تولید، واردات و مصرف هر نوع محصول تراریخته را مگر با داشتن مجوز ممنوع کرده اما جالب است 6 ماه پس از تصویب این قانون، واردات چنین محصولاتی افزایش یافته است به طوری که در حال حاضر سالانه حدود 12 میلیون تن واردات این گونه محصولات را داریم. عجیب‌تر اینکه 63 درصد نهاده‌های دامی که وارد کشور می‌شوند تحت کنترل یک نفر است.