این گزارش با استناد به آخرین نظرسنجی منتشر شده می‌گوید 92% افکارعمومی کشورهای مورد بررسی در جهان عرب اسرائیل را تهدیدی برای امنیت و استقرار منطقه دانسته‌اند و تنها 3% با این نظر مخالف بوده‌اند. این آمار نشان‌دهنده افزایش کمی، نسبت به نتایج سال 2016 است که 89% آن را تهدیدی منطقه‌ای می‌دانستند. یک بخش از گزارش شاخص‌های عربی، به بررسی رویکردهای افکار عمومی به منازعه با اسرائیل و مسئله محوری فلسطین اختصاص دارد. از پاسخ‌دهندگان پرسیده شده که آیا مسئله فلسطین را مسئله همه عرب‌ها (تعبیر مورد پرسش در نظرسنجی) می‌دانند یا آن را مسئله خود فلسطینی‌ها به‌شمار می‌آورند. همچنین از آنها درباره نظرشان درباره معاهده‌های صلح سه‌گانه امضا شده میان طرف‌های عربی و اسرائیل و نیز موضع آنها در برابر به‌رسیمت شناختن اسرائیل توسط کشورشان موضوع پرسش قرار گرفته ‌است.درباره نوع تعامل با مسئله فلسطین، اکثریت پاسخ‌دهندگان (77%) در همه کشورهای محل بررسی آن را مسئله همه عرب‌ها دانسته‌اند. در مقابل 15% از پاسخ‌دهندگان آن را مسئله خود فلسطینی‌ها خوانده‌اند. قابل‌توجه آنکه بیشترین میزان در این باره به کشورهای اردن(90%)، تونس(89%)، مصر(85%)، عربستان سعودی(80%) و لبنان(80%) اختصاص دارد که اکثریت مطلق افکار عمومی آنها، مسئله فلسطین را مسئله‌‌ای فراملی و عربی دانسته‌اند. حداقل این نسبت نیز در خود فلسطین با حدود 64% و در عراق با 67% و سودان با 72% بوده است. مقایسه جهت‌گیری افکارعمومی در این نظرسنجی که بین سال‌های 2017 تا 2018 صورت گرفته با نظرسنجی‌های پیشین نشان می‌دهد که اعتقاد به فراملی و عربی بودن مسئله فلسطین نسبت به نظرسنجی قبلی (2016) افزایش یافته ولی همچنان از میزان آن در نظرسنجی‌های پیش‌تر از آن کمتر است. این نسبت در 2011 و 2012_2013 معادل 4 % بود و در 2014 کاهش یافته به 77% رسید. پس از آن در 2015 و 2016 این میزان به حداقل خود یعنی 75% رسید. اما اکنون بار دیگر به حدود 77% افزایش یافته است. در مقابل، میزان کسانی که معتقدند مسئله فلسطین مسئله خود فلسطینی‌ها است، افزایش یافته است. این نسبت در 2011 و 2012-2013 حدود 8% و 9% بود و در 2014 افزایش یافته به 14% رسید. پس از آن در 2015 و 2016 این میزان به حداکثر خود یعنی 18% رسید و اینک بار دیگر کاهش یافته و به حدود 15% رسیده است. با مقایسه آمار 2011 با آمار 2018-2017 مشخص می‌شود نسبت کسانی که مسئله فلسطین را مسئله همه جهان عرب می‌دانند در همه کشورها کاهش یافته است؛ ولی این کاهش در خود فلسطین از همه ‌جا بیشتر و به میزان 27% کاهش بوده است. نکته جالب توجه دیگر افزایش بالای این نسبت در دو کشور مصر و عربستان است که در نظرسنجی قبلی در 2016 شاهد کاهش این نسبت در آنها بودیم. شاید بتوان این تحولات را نشان‌‌دهنده تغییر نسبت افکار عمومی در این کشورها با تبلیغات و گفتمان عادی‌سازی روابط می‌توان قلمداد کرد. **آرا درباره عادی‌سازی روابط با اسرائیل و به رسمیت شناختن آن در جهان عرببه رسمیت شناختن اسرائیل، با مخالفتی جدی و سراسری در جهان عرب روبه‌رو است. نسبت 87% مخالف در برابر تنها 8% موافق در میان پاسخگویان، نشان‌دهنده این واقعیت و تأییدکننده صحت دیگر مواضع اعلام شده در این نظرسنجی درباره فراملی دانستن مسئله فلسطین و مخالفت با معاهده‌های صلح امضا شده با اسرائیل است.بیشترین آمار مخالفت با رابطه با اسرائیل در لبنان (97%) و اردن (94%) و تونس (93%) . فلسطین و موریتانی (91%) است. دو آمار قابل‌توجه در این میان را باید برجسته کرد: در سه کشوری که معاهده صلح با اسرائیل امضا کرده‌اند، یعنی مصر، اردن و فلسطین، اکثریت مطلق مردم مخالف عادی‌سازی روابط با این کشور هستند. در اردن این نسبت به 94% و در فلسطین به 91% و در مصر به 87% می رسد. در عربستان سعودی، که ظاهراً نظرسنجی به‌صورت تلفنی در آن صورت گرفته است، 55% پاسخ‌دهندگان مخالف به رسمیت شناختن اسرائیل و عادی‌سازی رابطه با آن بودند و تنها 9% موافق این روند بودند. نکته قابل‌توجه آن است که 36% پاسخ‌دهندگان حاضر به پاسخ‌گویی به این پرسش نشدند. در واقع از حدود 30% کاهش میزان مخالفان نسبت به قبل، تنها 2% به تعداد موافقان افزوده شده ‌است و بقیه ترجیح داده‌اند که از اظهار موضع اجتناب کنند. مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری با ارائه این آمار نتیجه می‌گیرد تصویر به‌دست آمده از موقعیت اسرائیل در افکار عمومی جهان عرب، نشانگر بطلان ادعای محور مخالف کشور در منطقه در قلمداد کردن ایران به‌عنوان خطر اصلی منطقه است و از عدم موافقت و همراهی اکثریت قابل‌توجهی از مردمان کشورهای منطقه با خط تبلیغاتی مبتنی بر عادی‌سازی رابطه و مناسبات با اسرائیل خبر می‌دهد. این نهاد بر اساس نتایج به‌دست آمده از گزارش «شاخص‌های عربی 2018» بر این باور تأکید دارد که نحوه استدلال و دلایل ارائه‌شده مخالفان و موافقان رابطه و عادی‌سازی روابط با اسرائیل در جهان عرب و تفاوت آن در مناطق جغرافیای مختلف، ماده خامی غنی و شایسته توجه برای طراحی دیپلماسی عمومی، نوسازی ادبیات و گفتار بکارگرفته‌ شده در دیپلماسی رسانه‌ای و سخنان صاحب‌منصبان و مدیران کشور برای توضیح و ترویج عملکرد و مواضع کشور برای افکار عمومی منطقه و جهان اسلام به‌دست می‌دهد که با مشارکت متخصصان و صاحب‌نظران قابل طراحی خواهد بود. مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری با یادآوری مسائلی چون «مواضع محور مقاومت در پی رفتارهای اسرائیل و ترامپ و طرح موضوعاتی چون انتقال سفارت آمریکا به قدس و معامله قرن از سوی ایشان از یک سو، و همراهی و برخورد ضعیف محور سعودی با این موضوعات» تأکید دارد اکنون فرصتی دوباره برای فروغ و همراهی بخش مهمی از افکار عمومی جهان عرب به‌دست آمده ‌است. این نهاد تأکید دارد: استفاده مؤثر از این فرصت و فائق آمدن بر فضای تیره ایران‌هراسی و تبلیغات علیه کشور، که با خروج آمریکا از برجام و هجوم مستمر دولت آمریکا، فرصت انعکاس مضاعفی یافته ‌است، مستلزم دقت و حساسیت در تعامل با افکار عمومی و داشتن نقشه راه در این خصوص است. مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری سپس تأکید کرده است: بحران سوریه و هجوم تبلیغاتی هفت ‌سال گذشته بر محوریت شرایط انسانی، مردم این کشور را به‌عنوان یک نقطه بحرانی و مهم در معادله افکار عمومی منطقه باید در نظر گرفت و صرف‌نظر از دلایل و استدلال‌های مطرح برای کشور و هم‌پیمانان برای دفاع از اقدام کشور، باید به طراحی سیاستی اعلامی متناسب با حساسیت‌های افکار عمومی در خصوص این کشور و آینده آن، با توجه به موقعیت برتر فعلی، اهتمام کرد و از اکتفا به تغذیه رسانه‌ای موافقان و همراهان کشور در منطقه، به هدف‌گیری جامعه وسیع‌تری اندیشید. بر اساس گزارش این نهاد توجه حداکثری به نگرانی‌ها و نارضایتی افکار عمومی منطقه از اسرائیل و محور همسو با آن که آشکارا در مسیر عادی‌سازی روابط و تحمیل معاهداتی جدید به مردم فلسطین گام برمی‌دارد، مستلزم کاستن از نقاط حساسیت‌برانگیز و دستاویزهای تبلیغاتی جبهه مقابل است که تلاش می‌کند «خطر و نفوذ ایران» را به‌عنوان توجیهی برای رفتارهای خود بکار گیرد. مرکز استراتژیک ریاست جمهوری بر این اساس بر اجتناب از سخنان و مواضع بحث‌برانگیز و تقویت کننده ادعای مداخله ایران در کشورهای دیگر و تلاش برای خارج کردن افکار عمومی منطقه از وضعیت ظن و بدگمانی منتشر درباره کشور در اثر تبلیغات مدام و حضور در موقعیت‌های دشوار را ضرورتی حیاتی برای کشور دانسته و می‌گوید این کار نیازمند نشان دادن حسن نیت، توجه به حساسیت‌ها و ظرایف مورد نظر مردم این منطقه با توجه به تفاوت‌ها و ویژگی‌های خاص هر اقلیم آن است. گزارش این نهاد تأکید می‌کند موضع‌گیری در همراهی با مردم و مطالبات اجتماعی آنها در منطقه راه اصلی دیپلماسی عمومی کشور است که برای احیا و همساز کردن اضلاع مختلف آن با یکدیگر و اجتناب از موقعیت‌های پارادوکسیکال باید بکار گرفته شود که برای این کار باید از همه ظرفیت‌های کارشناسی و اجتماعی کشور بهره ‌گرفت. **اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس** انتهای پیام /*