حجة الاسلام سید عبدالعزیز حکیم (۱۹۵۰-۲۰۰۹م)، روحانی شیعه، سیاستمدار عراقی و فرزند آیت الله العظمى سید محسن حکیم و از مبارزان علیه رژیم بعث عراق. وی از مسؤولان مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق بود که پس از برادرش آية الله شهيد سید محمدباقر حکیم ، ریاست آن را به عهده گرفت. حجة الاسلام والمسلمين سید عمار حکیم وبرادر عزيز سيد محسن فرزندان وى بشمار مى روند. سید عبدالعزیز حکیم پس از صدور فتوای مبارزه مسلحانه علیه صدام توسط آیت‌الله شهيد سيد محمدباقر صدر، اقدام به تأسیس جنبش مجاهدین عراقی کرد که بعدها پایه تشکیل سپاه بدر شد. پس از شهادت آیت الله محمدباقر صدر و تشدید اقدامات صدام علیه شیعیان، حجة الاسلام سیدعبدالعزیز حکیم راهی سوریه شد. اواخر سال ۱۳۵۹ش، پس از انقلاب اسلامی ایران، او به همراه برادر خودشهيد آية الله سيد ‌محمدباقر حکیم به ایران آمد و همراه عده دیگری از علمای عراقی، سازمان «جماعت العلما» را تأسیس کردند. با گسترش فعالیت این جماعت، دفتر انقلاب اسلامی عراق تشکیل و پس از آن در سال ۱۳۶۱ شمسی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق تأسیس شد که حجة الاسلام سيدعبدالعزیز حکیم یکی از پایه‌گذاران آن بود. وی در این مجلس به عضویت شورای مرکزی درآمد و در طول دوران حیات این مجلس ، مسؤولیت‌های اجرایی روابط خارجی و ریاست دفتر جهادی را بر عهده داشت. تحولات پس از سقوط صدامبعد از سقوط صدام، شهيد آية الله سید محمدباقر حکیم عازم نجف شد وحجة الاسلام سید عبدالعزیز حکیم به بغداد رفت تا در جریان کارهای سیاسی- اجرایی تشکیل دولت ملی عراق قرار گیرد. در تاریخ ۲۹ اوت ۲۰۰۳،آية الله سید محمدباقر حکیم، رئیس وقت مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق در نجف به شهادت رسید. چند روز بعد با اجماع نظر اعضای شورای مرکزی و با توجه به اساسنامه مجلس اعلا، حجة الاسلام سید عبدالعزیز حکیم به ریاست این مجلس انتخاب شد و از آنجا که دیگر مشی مسلحانه و انقلابی برای ادامه کار در عراق ضرورتی نداشت، نام این مجلس به مجلس اعلای اسلامی عراق تغییر کرد. سید عبدالعزیز حکیم پس از کسب ریاست مجلس اعلا، ریاست شورای حکومتی عراق و سپس ریاست ائتلاف یکپارچه عراق (شامل مجموعه شیعیان) را عهده‌دار شد. پس از آن در تدوین قانون اساسی عراق، تشکیل دولت ملی و تسریع روند سیاسی تشکیل حکومت مشارکت کرد. تلاش برای انهدام منافقین در عراقدر ۹ دسامبر سال ۲۰۰۳ فرمان ۱۲۸ شورای حکومتی عراق در ضرورت اخراج گروهک منافقین و پلمب دفا‌تر و مصادره اموال منقول و غیر منقول آن‌ها صادر شد که حجة الاسلام عبدالعزیر حکیم نقش ویژه‌ای در صدور این قانون داشت.وى نقش مهمى را در دوران سياسى خود چه در ايران وبه ويژه پس از سقوط صدام ايفا نمود ويك بار نيز رياست مجلس حكم عراق را كه در آن هنگام به مثابه رياست جمهورى بود ، عهده دار گرديد. حجة الاسلام والمسلمين سيد عبد العزيز حكيم نقش مهمى را در راستاى عدم دخالتهاى كشورهاى بيگانه به ويژه امريكا در عراق را ايفا كرده ودر اين راستا در سفرى به كاخ سفيد قدم گزارد كه دستاوردهاى خوبى را براى ملت عراق همراه داشت. او نخستين روحانى بشمار مى رود كه به عنوان رييس مجلس حكم عراق ، قدم به كاخ سفيد گزارد وپيروزمندانه از آن خارج گرديد. يكى ديگر از نقش هاى مهم وحساس او در آن هنگام ، زمينه سازى براى مذاكرات ميان ايران وامريكا در عراق بود كه خود گام هاى مهمى در اين راستا بشمار مى آمد. وى به بيمارى سرطان ريه مبتلا گرديد كه براى درمان ، به ايران سفر نمود واينجانب افتخار همراهى ودر كنار اين مرد خدمتگزار را در طول دو سال واندى كه با بيمارى خود دست وپنجه نرم مى كرد را داشتم. در سخت ترين شرايط حالى ، غير از شكر به درگاه الهى ، ازوى مطلبى نشنيدم. خاطرات فراوانى در اين مدت از وى بيادگار دارم كه در موقعيت مناسب ، آنها را منتشر خواهم ساخت. در پايان عمر از آنجا كه تمامى مراجع وبزرگان دين از وى تقاضا داشتند كه به گونه اى توجه بيشترى به سامراء منهدم شده بشود ، وى در اقدامى تاگهانى ودر شرايط ناامنى كه جاده بغداد- سامراء را در بر گرفته بود با حدود پنجاه ماشين رو به سوى حرم عسكريين نهاد كه اين حركت وى ، سرآغازى براى امنيت بخشيدن به مسير بود واز اين پس بود كه روند عمليات ساخت حرم عسكريين ع سرعت به خود گرفت. سید عبدالعزیز حکیم که برای درمان به صورت دوره‌ای به ایران مسافرت می‌کرد، سرانجام در ۴ شهریور ۱۳۸۸ش درگذشت.آیت الله خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران با صدور اطلاعیه تسلیت، خدمات وی به مردم و کشور عراق را کم‌نظیر و فراموش‌نشدنی دانست. پيكر حجة الاسلام سيد عبد العزيز حكيم طى مراسم ويژه وبى نظيرى از تهران به بغداد وسپس با حضور مليونى ملت عراق در طول مسير به كاظمين وسپس كربلا برده شده واز آنجا پس از طواف بر گرد مرقد مطهر امير المومنين ع به كنار مزار برادر مجاهد خود ، شهيد آية الله سيد محمد باقر حكيم برده شده ودر آنجا با حضور هزاران نفر از مردم عراق ، بخاك سپرده شد. اين دو برادر مجاهد همچنانكه در حيات خود دست از خدمت ومجاهدت به ملت خويش بر نداشتند ، پس از مرگ نيز راه خود را ادامه داده و مزارشان در مركزيت مكانى قرار گرفت كه هم اكنون بزرگترين مجموعه خدماتى از مسجد وحسينيه ومدرسه طلاب علوم دينى وديگر مراكز فرهنگى در عراق بشمار آمده وهزاران نفر را به ويژه در ايام اربعين در خود جاى داده وبه خدمت رسانى مشغول است. وسلام عليه يوم ولد ويوم مات ويوم يبعث حيا