شهر هوشمند و شهر مجازی واژه‌هایی هستند که شهروند الکترونیک را به دنیای جدید و زندگی در شهر‌های مدرن، دعوت می نمایند. شهری که بتوان در آن به طور آن لاین خرید کرد، حساب‌های خود را آن لاین پرداخت کرد، آنلاین جلسه برگزار کرد و حتی آنلاین سفر کرد.شهر هوشمند شهروندان را از دنیای تک بعدی شهر‌های سنتی و امروزی به دنیای دو بعدی می برد که دستاوردهای اطلاعات و ارتباطات دنیای اینترنتی است.     شهر هوشمند شهری است ۲۴ ساعته که امور شهری در تمام شبانه روز در ان جریان دارد و شهروندان می‌توانند از طریق اینترنت، در هر زمان و هر مکانی به اطلاعات و خدمات آموزشی، تجاری، رفاهی اداری و … خود دسترسی پیدا کنند.     کاهش مصرف منابع، به خصوص آب و انرژی و در نهایت کمک به کاهش انتشار دی اکسید کربن، بهبود استفاده از ظرفیت زیر ساخت‌های موجود و بهبود شرایط و کیفیت زندگی مردم، کاهش نیاز به زیر ساخت‌های سنتی، تقویت رقابت تجاری شهر و ایجاد فرصت‌های تجاری بیشتر توسط تجارت الکترونیک، فراهم آوردن خدمات اینترنت با کیفیت و سرعت بالا برای شهروندان، فراهم آوردن کانال‌های آموزشی متفاوت و محیط آموزشی مادام العمر از نمونه مزایای شهر هوشمند است.     به طور قطع این اقدامات می تواند بهبود کیفیت زندگی مردم و ارائه خدمات یک مرحله ای به شهروندان، ارتباط بهتر سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف شهری، افزایش مشارکت مردم در اداره شهر، صرفه جویی در وقت و هزینه شهروندان، کاهش سفرهای درون و بین شهری، کاهش آلودگی صوتی و هوایی و کاهش مصرف سوخت به دنبال دارد.     تاثیر تکنولوژی بر سرعت فرآیند شهرنشینی  مردم به طور فزاینده‌ای از مناطق روستایی به شهرها مهاجرت می‌کنند. تا سال ۲۰۵۰، حدود ۸۶ درصد مردم در کشورهای توسعه یافته و ۶۴ درصد در کشورهای در حال توسعه در شهرها زندگی خواهند کرد. از آنجا که شهرها جمعیت زیادی را در آینده جذب می‌کنند، بنابراین استفاده‌ی موثر و بهینه از منابع اهمیت زیادی دارد.    تکنولوژی های یک شهر هوشمند چگونه می‌توانند به فرآیند شهرنشینی سرعت بخشند؟    ۱- انرژی هوشمند  سیستم های هوشمند انرژی میزان مصرف انرژی را زیر نظر قرار داده و آن را با بازدهی بیشتری مدیریت و حفظ کنند. سیسکو برآورد کرده در شهرهایی که بر مبنای اطلاعات دقیق کار مدیریت می‌شوند، بازدهی انرژی در ۲۰ سال آینده ۳۰ درصد افزایش می‌یابد. با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر، مدیریت ذخایر آب و داشتن یک سیستم مدیریت پسماند شهرها می‌تواند میزان آلودگی را کاهش داده و انرژی کمتری مصرف کنند.    ۲- جا به جایی هوشمند  هدف از جا به جایی هوشمند این است که گزینه‌هایی برای حمل و نقل پایدار فراهم شود. طبق گزارش‌ها یک آمریکایی به طور میانگین در سال ۳۴ ساعت در ترافیک می‌ماند. با رشد سریع شهرها، باید روش‌های حمل و نقل جدیدی معرفی شود تا جا به جایی پویا بماند. به این ترتیب، برای دولت آمریکا ۱۲۴ میلیارد دلار در سال صرفه جویی می‌شود. پیاده‌‌روی، دوچرخه‌سواری و دیگر روش‌های جا به جایی ترکیبی بعضی از راه حل‌هایی است که می‌تواند تا حدودی مشکل ترافیک و حمل و نقل را حل کند. پیدا کردن راه‌ حل‌های جدید و بهتر می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و تاثیر مثبتی بر محیط زیست داشته باشد.    ۳- زیرساخت هوشمند  زیرساخت هوشمند بنیان لازم برای همه‌ی راه حل‌های هوشمندانه را فراهم می‌کند. با استفاده از تکنولوژی‌های جدید برای تبدیل داده خام به اطلاعات می‌توان برنامه‌ریزی‌های شهری و منطقه‌ی انجام داد تا برای نیازهایی که در آینده به وجود می‌آید مناسب باشند. همچنین سیستم‌های فعلی را می‌توان با تحلیل داده‌ها، الگوهای ترافیک و سیستم‌های ردیابی بهبود داد.    ۴- سرویس‌های عمومی هوشمند  با برقراری ارتباط میان شهروندان و مقامان شهرها می‌توانند به مکان‌ها امن‌تر، پاکیزه‌تر تبدیل شوند و استانداردهای کلی شهر بالاتر بروند. اگر شهروندان این امکان را داشته باشند که مشکلات جمع‌آوری زباله یا دیگر مشکلات زیرساختی را گزارش دهند، مقامان مسوول سریع‌تر می‌تواند دست به کار شوند و مشکلات را حل کنند.    ۵- بهداشت و سلامت هوشمند  برای تطابق با تغییرات در جمعیت شهری، باید خدمات هوشمندتری در زمینه بهداشت و درمان ارایه شود. روش های هوشمندتر برای فراهم کردن سرویس های درمان می‌تواند هزینه‌ها را کاهش دهد و بین فعالان صنعت بهداشت و درمان ارتباط موثری برقرار کند و اطلاعات ضروری بیماران فراهم شود. وقتی پرستاران و پزشکان به اطلاعات بیماران دسترسی داشته باشند می‌توانند به شکل های جدیدی با یکدیگر همکاری کنند تا به بهترین نحو از بیماران مراقبت کنند. یک شهر هوشمند بهتر از یک شهر سنتی می‌تواند به چالش‌های ناشی از افزایش جمعیت واکنش نشان دهد. با بهره‌گیری موثرتر از منابع دولت‌ها می‌توانند هزینه‌ها را پایین بیاورند، کیفیت زندگی را ارتقا دهند و نیاز نسل‌های آینده را برآورده کنند.     بنابراین شهرهای هوشمند چه ساز و کاری دارند؟  بگذارید با سه مثال از شهرهای هوشمند پاسخ این پرسش را دریابیم:     سنگاپور: دولت از فناوری خاصی استفاده می‌کند که اگر در مکان‌های سیگار ممنوع کسی شروع به سیگار کشیدن کند خبر می‌دهد.  همچنین با استفاده از دوربین‌های مختلف جمعیت شناور هر نقطه از شهر را بررسی می‌کند و تمام افراد و وسایل نقلیه اعم از عمومی یا شخصی در هر لحظه در مکان خاصی مشخصه گذاری می‌شوند.  بیشترین اطلاعات از چرخ و فلک این شهر که ارتفاعی برابر با 165 متر دارد جمع‌آوری می‌شود که عملکرد شهر را بیان میکند و کمک میکند که فروشگاه های اصلی و یا بیمارستان ها و نقاط اصلی شهر را بتوان ساده‌تر کنترل کرد.     دبی: در این شهر 50 خدمات هوشمندانه تحت نظارت 22 بخش با ماهیت دولتی پذیرش و اجرا می‌شود.  این خدمات مانند ایجاد نرم افزارهای هوشمند گوشی موبایل جهت انجام کارهای روزانه و فعالیت‌های مالی از قبیل: ثبت نام خودرو، گرفتن تاکسی، پیگیری بسته‌ها، قبض‌های الکترونیکی، ‌پیدا کردن خودپرداز، پیگیری وضعیت ویزا، گزارش تخلفات و دیگر خدمات میباشد.     بارسلون: در این شهر انرژی به مقدار زیادی ذخیره میشود. لامپ‌های داخل خیابان به صورت هوشمند با رسیدن افراد و ماشین‌ها به منطقه روشن می‌شوند. اطلاعات در هنگام پارک کردن خودرو توسط سنسورهای مخصوص به راننده و شهروندان دیگر داده میشود. زباله های شهری پس از بسته بندی توسط زباله‌دان‌های هوشمند به کانال‌های هوشمند زیرزمینی فرستاده میشوند و طی عملیات مکانیکی جداسازی و بازیافت میشوند.     تحقیقات پیش بینی میکند که تا سال 2021 شهرها میتوانند با هوشمندسازی نزدیک به 19 بیلیون دلار ذخیره کنند.اما با توجه به ایده های کالج ملی فنی و حرفه ای گرجستان گاهی لازم است برای ذخیره کردن پول، ابتدا پول خرج کرد.  بازار جهانی شهر هوشمند پیش بینی میکند که تا سال 2021 پانزده بیلیون دلار جذب کند و این فقط مربوط به توسعه نرم‌افزارهاست. و اکنون شرکت ها از مایکروسافت تا سیسکو بر روی بخشی از آن سرمایه‌گذاری کرده‌اند.     محمد جواد آذری جهرمی در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۷ هجری شمسی تاکید کرد: نوروز باستانی و فرارسیدن بهار طبیعت را خدمت همه هم میهنان عزیز و بخصوص همه همکاران در مجموعه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و فعالان صنعت ICT در کشور عرض شاد باش و مبارک باد دارم.     وی افزود: در سال ۱۳۹۶ که گذشت به همت همه فعالان این صنعت دستاوردهای بسیار مهمی حاصل شد. خوشحالم که در سال ۱۳۹۶ با تلاش ها و با سرمایه گذاری های بسیار مناسبی که صورت گرفت، تمامی شهرهای کشور  جمهوری اسلامی ایران  به خدمات نسل سوم و چهارم ارتباطات تلفن همراه مجهز شد و پوشش شبکه نسل سوم و چهارم در تمام شهرهای ایران کامل شد.     وی تاکید کرد: اقدامات زیادی مانده که در سال ۱۳۹۷ باید انجام دهیم. از مهمترین اقداماتی که باید انجام شود استفاده از فناوری اطلاعات در سایر بخش های اجرایی بدنه حاکمیت و دولت است و فناوری اطلاعات راهکار بهبود بهره وری در کشور است البته فاصله زیادی با استانداردهای بهره وری در دنیا داریم.     آذری جهرمی گفت: امروز یک زمین بازی و یک فضا و یک پتانسیل خیلی خوب در کشور برای رشد بهره وری با استفاده از توسعه فناوری اطلاعات در خدمات، کشاورزی، صنعت برق و انرژی و حوزه سلامت داریم. جوانان ما می توانند خدمات جدیدی را خلق کنند و باعث رشد بهره وری در کشور شوند و زمینه سازی تحول دیجیتال در درون کشور شوند.     وی افزود: علاوه بر رشد بهره وری که ان شاءالله با فعالیت این جوانان و برنامه ریزی مناسب و صحیح در کشور حاصل خواهد شد مهمترین اقدام ایجاد یک زیرساخت مناسب برای توسعه اشتغال برای جوانان در عرصه فناوری اطلاعات خواهد بود.     وزیر ارتباطات یادآور شد: طبعا در سال ۱۳۹۷ ما از شهرهای هوشمند و تحول دیجیتال بیشتر خواهیم شنید و آمارهای خوبی در حوزه  اشتغال خواهیم داد چرا که اقدامی که در  طول دولت یازدهم و سال ابتدای دولت انجام شده زمینه ساز ایجاد تحول بزرگی در اقتصاد کشور است و جوانان ما می توانند از ظرفیت های خود برای توسعه و رشد اقتصادی کشور و حرکت به سمت استقلال کشور و سهم خواهی کشور در عرصه تحول دیجیتال و توسعه فضای مجازی کشور حرکت کنند تا بتوانیم در توسعه زیست بوم فضای مجازی  به وظایف مان عمل کنیم.     آذری جهرمی خاطرنشان کرد: امیدوارم نوروز خوبی را پیش رو داشته باشیم و در سایه عنایت حضرت ولی عصر (عج) همه ما بتوانیم سال بهتر و پر امید تر، شادتر و پر از دستاوردهای موفق برای مردم شایسته و خوب  ایران اسلامی رقم بزنیم و گام خوبی را در راستای تحقق برنامه های توسعه ای جمهوری اسلامی ایران با هم برداریم.