آغاز کار بزرگ‌ترین لیزر اشعه ایکس جهان/ تونلی با طول ۳.۴ کیلومتر به گزارش ایسنا و به نقل از نیواطلس، مشاهده حرکت ذرات زیراتمی با توجه به سرعت بسیار بالای آنها، برای چشم انسان و بسیاری از تجهیزات الکترونیکی ممکن نیست و برای مشاهده این حرکت نیاز به دوربینی ست که چندین کیلومتر طول داشته باشد. این لیزر که از ماه سپتامبر سال 2016 افتتاح شده، امواج اشعه ایکس را با طول موج 0.8 نانومتر و سرعت یک پالس بر ثانیه می‌تاباند و با افزایش کارکرد صحیح این سرعت به 27 هزار پالس بر ثانیه می‌رسد. بیشترین سرعتی که پیش از این ممکن بوده چیزی در حدود 120 پالس بر ثانیه است و می‌تواند در هر ثانیه سه هزار عکس بگیرد که سبب می‌شود این وسیله بهتر از هر وسیله‌ دیگری در جهان برای مطالعه رفتار ذرات زیراتمی مورد استفاده قرار بگیرد. این دستگاه که "لیزر بدون الکترون اروپا"(XFEL) نام دارد با اصل تقویت و تسریع ذرات باردار الکترونی کار می‌کند که به معنی شتاب‌دهی به تابش‌های الکترومغناطیسی با شدت بالاست. این لیزر می‌تواند پرتوها را در ساختارهای مختلف مغناطیسی هدایت کند. قدرت و دقت این لیزر در مقایسه با دیگر دستگاه‌ها یک میلیارد برابر است و می‌تواند برای تصویربرداری با وضوح اتمی به کار برود. در تونل 1.7 کیلومتری این دستگاه، الکترون‌ها به سرعت‌های بسیار بالا (در حدود سرعت نور) می‌رسند و از مجاورت آهنربا عبور داده می‌شوند که طبق قانون دست راست در الکترومغناطیس به آنها نیرو وارد می‌شود و سبب تغییر مسیر آنها و تولید پالس‌های اشعه ایکس می‌شود که با برخورد به صفحه اتمی تصویربرداری و تحریک فوتون‌ها حرکت آنها ثبت می‌شود. این دستگاه در ماه مه شروع به کار کرده بود اما قرار بود در ماه سپتامبر استفاده بین‌المللی از آن با سرعت 27 هزار پالس بر ثانیه آغاز شود. رقیب این دستگاه "منبع نور منسجم لیناک"( Linac Coherent Light Source) در آمریکاست که تا ماه‌های آینده به سرعت یک میلیون پالس بر ثانیه خواهد رسید و جای لیزر بدون الکترون اروپا را در مقام اول خواهد گرفت. ۵۴۵۴