انقلاب بدون فهم انتظار، درک نمی شود/مهدویت از عدم عقلانیت و انزوا رنج می برد

به گزارش خبرنگار مهدویت و غدیر خبرگزاری شبستان، مروری بر ریشه ها و عوامل شکلگیری انقلاب اسلامی به عنوان پدیده قرن بیستم، نشان از وجود پرقدرت و اثرگذار آموزه های دینی دارد و همین حضور قوی دین است که ذات و کارکردها و عمق و دامنه اثرگذاری این نهضت را منحصربفرد کرده است. در این میان می توان گفت «مهدویت» این باور اصلی شیعی و افق روشن جهان، نقش اصلی را ایفا کرده و با امیدبخشی و انگیزه دهی به جامعه برای مبارزه با ظلم و فراهم کردن زمینه های ظهور منجی آخرالزمان(عج)، مردم را در مقابل طاغوت پهلوی و اربابانش برانگیخته است. از این رو و به مناسبت فرا رسیدن ایام الله دهه فجر انقلاب و به منظور بررسی تاثیر و تاثرهای آموزه مهدویت بر پیروزی انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی(ره)، گفت وگویی داشته ایم با یک کارشناس مهدوی که بخش دوم و پایانی آن در ادامه به حضورتان تقدیم می شود: حجت‌الاسلام رضا شجاعی‌مهر، عضو هیئت علمی پژوهشگاه مهدویت در بخش دوم گفت‌وگوی خود با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان در رابطه با «ارتباط وثیق میان انقلاب اسلامی و آموزه مهدویت»، اظهار کرد: حضرت امام خمینی (ره) که انقلاب قرن بیستم را به گونه ای رهبری کردند که این انقلاب بدون نام خمینی در هیچ جا شناخته شده نیست، موضوع انتظار را مدنظر داشته و این نهضت را مبتنی بر آرمان مهدویت می‌دانستند.   وی با اشاره به جملاتی از رهبر کبیر انقلاب اسلامی درباره مهدویت، تصریح کرد: ایشان در جایی می‌نویسند: «برپایی حکومت اسلامی در ایران و احیای مجدد اسلام در کشورهای اسلامی، فقط بخشی از آرمان‌های مقدس ما است» و سپس قید می‌زنند که «زمینه‌سازی ظهور حضرت حجت (ع) هدف نهایی و بلند انقلاب اسلامی است.» به عبارت دیگر، ایشان رسما اعلام می‌کنند این انقلاب، انقلاب زمینه‌ساز است و ما برای رسیدن به ظهور بسترسازی و مقدمه‌سازی می‌کنیم.   کارشناس مرکز تخصصی مهدویت تاکید کرد: این جملات و کلمات حضرت امام (ره) است که می فرمایند: «انقلاب ما محدود به ایران نیست، بلکه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت (ع) است.» به همین ترتیب وقتی در شعارها و دعاهای مردم (که تا امروز نیز ادامه دارد) دقت کنید این مضمون قابل مشاهده است از جمله شعار «خدایا خدایا تا انقلاب مهدی(عج) از نهضت خمینی محافظت بفرما».     حجت الاسلام شجاعی مهر افزود: صفر تا صد انقلاب و خواست مردم اینگونه بوده است که از انقلاب خمینی(ره) تا انقلاب مهدوی پل بزنند. بنابراین، جدا کردن آموزه مهدویت از انقلاب اسلامی غیرممکن است و اگر کسی بخواهد انقلاب اسلامی را بدون مهدویت تحلیل کند شاید ممکن نباشد. تا جایی که حتی فیلسوفان و سیاستمداران غربی نیز نتوانسته‌اند نقش مهدویت را در پیروزی انقلاب ایران انکار کنند.   درک انقلاب اسلامی منهای فهم فرهنگ مهدویت ممکن نیست   مولف و مدرس مباحث مهدوی در ادامه سخنان خود به برخی دستاوردهای انقلاب اسلامی در عرصه مهدویت و ارتباط دوطرفه انقلاب و مهدویت اشاره کرد و گفت: انقلاب اسلامی ایران اساسا محصول نهضت انتظار بوده و بدون تحلیل و بازخوانی مهدویت، امکان بازخوانی انقلاب وجود ندارد. این یک ارتباط دوسویه است. باور نجات بشریت و اینکه انسان کاملی ظهور می‌کند و بشریت را نجات می‌دهد، جزء اساس و مبانی انقلاب اسلامی ایران است. درک انقلاب اسلامی منهای فهم فرهنگ مهدویت و نهضت انتظار ممکن نیست. بنابر این، آموزه مهدویت نقش مهمی در سامانه سیاسی انقلاب ایران بخصوص نگاه آینده‌نگرانه انقلاب دارد.   وی در همین رابطه بیان کرد: از سوی دیگر انقلاب اسلامی نیز در روزآمد کردن، اصیل شدن و علمیّت بخشیدن به بحث مهدویت تاثیرگذار بوده است و انقلاب اسلامی در قاعده‌مند کردن مباحث مهدوی  بسیار موثر عمل کرده، به عنوان مثال با پیروزی انقلاب، موسسات منحرف و غیر اصیل در زمینه مهدویت که به اسم امام زمان (ع) کار می‌کردند مانند انجمن حجتیه و ... از بین رفت.   شجاعی مهر ادامه داد:‌ انقلاب با جریان‌های غیراصیل و منحرف مهدویت برخورد کرد و مهدویتِ راستین را تبیین نمود. از سوی دیگر در بعد فیزیکی مهدویت، بعد از انقلاب اسلامی بود که مسجد مقدس جمکران که کانون مهدویت و پمپاژ فرهنگ مهدوی و انتقال معنویت در سطح عموم مردم شمرده می‌شود، تقویت شد. شاید برخی اطلاع نداشته باشند که مسجد مقدس جمکران نزدیک به هزار سال قدمت دارد اما قرن‌ها در رکود بوده است. با پیروزی انقلاب و وقتی دو دهه از انقلاب گذشت بُعد فیزیکی جمکران تا این حد توسعه پیدا کرد.   وی ابراز کرد: امروز فقط در نیمه شعبان، مسجد مقدس جمکران قریب به 3 تا 4 میلیون نفر زائر دارد. این در حالی است که در رژیم سابق، جمکران یک مسجد معمولی در یک روستای خاکی در حاشیه قم بود در حالی که امروز به بزرگترین زیارتگاه مذهبی کشور بعد از مشهد و قم تبدیل شده است.   حجت‌الاسلام شجاعی‌مهر تاکید کرد: از بعد فرهنگی نیز انقلاب اسلامی بر افزایش باورهای مهدوی در جامعه اثرگذار بوده است. ما بعد از انقلاب شاهد تاسیس بنیاد فرهنگی مهدی موعود (عج) هستیم که در همه مراکز استان‌ها و برخی شهرها نمایندگی دارد. در حوزه علمیه قم که فقط فقه و اصول تدریس می‌شد امروز به برکت انقلاب، مرکز تخصصی مهدویت دائر شده است که مباحث مهدوی را رشته تخصصی مقطع تحصیلی سطح 3 و 4 اراه می دهد. کانون‌های مهدویت دانشگاه‌ها، موسسات و مراکز مهدوی، نشریه‌های عمومی و تخصصی در زمینه مهدویت، نرم‌افزارهای متعدد، ماهنامه، کتاب‌های رمان یا قصه برای مخاطبان کودک و پایگاه‌های اینترنتی مهدوی و... همه نمونه‌هایی از اقدامات انجام‌شده است.   رسانه ما در عرصه مهدویت فقیر و تهیدست است   عضو هیئت علمی پژوهشکده مهدویت در ادامه به کاستی های موجود در این عرصه نیز اشاره و تصریح کرد: علیرغم همه کارهای صورت گرفته، اما به صراحت عرض می‌کنم در مقایسه با تقابل دنیای غرب و شرق با فرهنگ مهدویت، کارهای انجام شده اگر نگوییم ناچیز اما نسبت به مقدورات ما، کم است. چرا که در آن طرف ماجرا، تنها هالیوود در سال نزدیک به 900 فیلم تولید می کند که بالای 600 یا 700 عدد از این فیلم‌ها درباره آخرالزمان است و ما بعد از 40 سال از عمر انقلاب، هنوز هیچ فیلمی درباره مهدویت نداریم.   وی ادامه داد: رسانه ما در عرصه مهدویت فقیر و تهیدست است. امروز غرب تمام مباحث فکری و فلسفی و عقیدتی خود را در قالب پویانمایی، کارتون و انیمیشن به کودکان می آموزد و از همان کودکی این مباحث را به بچه‌ها القا می‌کند اما بچه‌های ما با امام زمان(عج) غریبه هستند و این تعارف ندارد.   این پژوهشگر مهدوی بیان کرد: ما بعد از گذشت 4 دهه از پیروزی انقلاب، هنوز یک کتاب درسی در هیچ یک از دانشگاه های کشور تحت عنوان مهدویت نداریم. در حالی که مهدویت ریشه و فندانسیون انقلاب اسلامی است. اگر فرش مهدویت را از زیر پای انقلاب بکشید بنای انقلاب فرو می پاشد. چرا که همه هویت انقلاب روی مهدویت استوار است. اما ما دو واحد درسی در هیچ رشته تحصیلی درباره مهدویت نداریم و این در حالی است که در آن سو، بزرگترین دانشگاه های شیعه‌شناسی و اسلام‌شناسی در اسرائیل و آمریکا دایر است. آیا می دانید چه تعداد نهاد و مرکز مختلف که در زمینه آخرالزمان و مهدویت فعالیت می کنند در آمریکا، در واشنگتن،‌ نیویورک و .... قرار دارند؟   «مهدویت» باید کدام خلأ زندگی و جامعه ی ما را پر کند؟    حجت‌الاسلام شجاعی‌مهر افزود: ما در زمینه سخت افزاری شاید کتاب ها و فصلنامه های خوبی داریم اما به نظر می رسد در باب مهدویت نیز مانند بسیاری از مسائل فرهنگی، «شیر ِتولیدِ علم» به «مصرف علم اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی» وصل نیست. ما جداگانه برای خودمان پژوهش می کنیم، تالیف داریم، همایش، سخنرانی و منبر و... داریم اما معلوم نیست این مهدویت قرار است چه خلأیی از زندگی ما، از رسانه ما، از اقتصاد ما، از سیاست ما، از جامعه و بحران های ما در روابط بین المللی را پوشش دهد؟ در حالی که در غرب این اتفاق می افتد. یعنی وقتی فلسفه ای دارند، ده ها فلسفه ی مضاف و زیرمجموعه ایجاد می شود که این خلأها را پوشش می دهد.   کارشناس مباحث مهدوی در ادامه سخنان خود تاکید کرد: به نظر می رسد امروز مهدویت از عدم عقلانیت و عدم اجتماعی بودن به شدت رنج می برد. «مهدویت ما» متاسفانه «فردی» است. همه امام زمان (ع) را قبول دارند. همه عاشورا و امام حسین (ع) را قبول دارند اما عاشورا و مهدویتِ اجتماعی ای که وارد صحنه جامعه شود، در زندگی خانواده های ما وارد شده باشد، وجود ندارد در حالی که ما به این نوع از مهدویت نیاز داریم.   وی در پایان خاطرنشان کرد: ما به رابط هایی نیاز داریم که بتوانیم آموزه های اعتقادی خودمان را به مولفه های اجتماعی و عزم عمومی تبدیل کنیم. مانند انرژی هسته ای که امروز به خواست عمومی تبدیل شده است. انرژی هسته ای امروز از حیطه شعار، از حیطه فکر خارج شده و یک خواست جمعی است. مهدویت نیز باید از حیطه فکر و شعار بیرون بیاید و در زندگی، رفتار، گویش، پوشش و سبک زندگی مردم وارد شود، چنین مهدویتی پویا خواهد بود.     پایان پیام/99